ԱԺ-ն 4 օր քննարկեց կառավարության ծրագրի 2022-ի կատարման զեկույցը: Նիստի մեկնարկին վարման կարգով իր ելույթում «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանը առաջարկեց վերականգնել ելույթների հնարավորությունը: Նախորդ օրը ընդդիմադիրները զրկվել էին ելույթի հնարավորությունից, քանի որ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանը հայտարարել էր, որ չի հեռանալու ամբիոնից և իրականացնելու է քաղաքական ակցիա: Դահլիճից հեռացված և ինքնակամ դուրս եկած ընդդիմադիր պատգամավորների ելույթներն, Ազգային ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանի թույլտվությամբ, վերականգնվեցին:
ԸՆԴԴԻՄԱԴԻՐՆԵՐԸ՝ ԼՂ ԻՆՔՆՈՐՈՇՄԱՆ ԵՎ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ
Իսկ ելույթների առանցքում ոչ այնքան 2022-ի կատարողականն էր, որքան Արցախի ինքնորոշման ու անվտանգության հարցերը:
Արթուր Խաչատրյան (ՀՀ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր) - Ընտրություններից առաջ և նույնիսկ 2021-ի ծրագիրը գրելիս կառավարությունը գտնում էր, որ հակամարտությունը պետք է կարգավորի Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման վրա` առանց սահմանափակումների, բայց արդեն 2022-ի զեկույցում այլևս կառավարությունը չի խոսում ինքնորոշման մասին, 88-ից վեր առաջին անգամ չի խոսում կառավարությունը այդ մասին:
Նույն հարցերն էին բարձրացնում նաև մյուս ընդդիմադիր պատգամավորները, տարբեր փաստաթղթերից մեջբերումներ անում: ԱԺ փոխնախագահ Ռուբեն Ռուբինյանը հարցով դիմեց ընդդիմությանը՝ իշխանության եղած տարիներին իրենք ինչո՞ւ չէին ճանաչում Արցախի Հանրապետության անկախությունը:
Ռուբեն Ռուբինյան (ՀՀ ԱԺ փոխնախագահ) - 1991 թվականին ԼՂ-ում տեղի է ունենում հանրաքվե: Հանրաքվեի արդյունքում ԼՂ ժողովուրդը կողմ է քվեարկում, որ ԼՂ-ն հռչակվի անկախ հանրապետություն: Կարո՞ղ ենք դա համարել ինքնորոշման ակտ. այո: Հարց՝ ինչո՞ւ Հայաստանը չի ճանաչել ԼՂ ինքնորոշման ակտը: Մինչ օրս որևէ իշխանության օրոք ՀՀ-ն չի ճանաչել ԼՂ-ն՝ որպես անկախ հանրապետություն: Մադրիդյան սկզբունքներն ընդունելով՝ Հայաստանն ասել է, որ Ղարաբաղի ինքնորոշման իրավունքը սահմանափակված է Ադրբեջանի ցանկությամբ: Մեծագույն ցավով պետք է պնդեմ, որ Հայաստանը՝ ի դեմս այն ժամանակվա կառավարության, փաստացի համաձայնել է Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի սահմանափակմանը:
Արյունոտ հնգամյակ՝ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանն իր ելույթում այսպես կոչեց «Քաղաքացիական պայմանագրի» կառավարման տարիները: Նրա խոսքով, Նիկոլ Փաշինյանը Արցախի հանձնման մեղքը փորձում է գցել նախկին իշխանությունների, Մադրիդյան սկզբունքների, միջազգային հանրության վրա:
Հայկ Մամիջանյան (ՀՀ ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար) - Ուզում եք ասել՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, Ռոբերտ Քոչարյանը, Սերժ Սարգսյանը Ղարաբաղը տալիս էին, իսկ հայր ու որդի Ալիևներն ասացին՝ «չէ, չենք ուզում, թող Փաշինյանը գա, իրենից կվերցնենք»: Հայաստանի ոչ մի նախագահ երբեք Արցախը չի ճանաչել Ադրբեջանի կազմում։ Նախագահ Սարգսյանը երբեք ժողովրդից չի թաքցրել փոխզիջումների անհրաժեշտությունը, այդ դուք եք, որ ասում էիք՝ թավշյա հեղափոխությունը կբերի Արցախի ճանաչմանը, զրոյական կետից էիք բանակցում:
«Հայաստան» խմբակցության ղեկավարի խոսքով էլ` իրենք Արցախի Հանրապետությունը նախորդ 20 տարիներին չեն ճանաչել, որպեսզի Արցախի միջազգային ճանաչման համար հիմք ստեղծեն: Սեյրան Օհանյանը «Հայաստան» խմբակցության անունից նշում է՝ կառավարության 2022-ի ծրագիրը համարում են ձախողված:
Սեյրան Օհանյան (ՀՀ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար) - Անկախ ծրագրում նշված թվերից, որոշ տիրույթներում էլ ունեցած հաջողություններից` իրական կյանքում մեր ժողովուրդը, Ներքին Հանդի ժողովուրդը փոփոխություններ չի տեսնում։ Գնացեք, նրանց բացատրեք՝ այդ ծրագիրը կատարվե՞լ է, թե՞ չի կատարվել: Այսինքն՝ մենք համարում ենք, որ 2022 թ. կառավարության ծրագրի կատարումը ձախողվել է:
ԿՈՆՋՈՐՅԱՆԻ ԱՆԴՐԱԴԱՐՁՆ ԸՆԴԴԻՄՈՒԹՅԱՆԸ
Ելույթը սկսելիս Հայկ Կոնջորյանն անդրադարձավ այն փաստին, որ «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունը կրկին լքել էր դահլիճը:
Հայկ Կոնջորյան (ՀՀ ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ղեկավար) - Ընդդիմադիր հովեկների խմբակցություն է, գալիս են հյուրախաղերով զբոսանքի, հետ հետ են գնում: Խոսում ես, մնա` տեսնենք` քո խոսացածներից հետո պատրաստ ես լսել` քո մասին ինչ են խոսում: Պարոն Օհանյանն ասում է` չեն ճանաչել Արցախի Հանրապետությունը, բայց հիմքեր են ստեղծել ճանաչման համար: Ասեմ` ինչ հիմքեր են ստեղծել: Մեծ բանակցող Քոչարյանը, որ բանակցում էր ընդհանուր պետության մասին, դա՞ էր հիմքը, դա՞ էր Արցախի ճանաչման հիմքը, որտեղ ԼՂ բնակիչների անձնագրերում պետք է գրվեր Ադրբեջանի Հանրապետություն:
Անդրադառնալով կառավարության ծրագրի 2022 թ. կատարման արդյունքների զեկույցի քննարկմանը՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության ղեկավարն այն համարեց բովանդակային և 8-րդ գումարման խորհրդարանի պատմության մեջ, այդ առումով, աննախադեպ: Վստահեցրեց՝ ԱԺ մեծամասնությունը շարունակելու է լինել կառավարության քաղաքական հենարանը: Ապրիլի 18-ից մեկնարկած` կառավարության ծրագրի 2022 թվականի կատարման ընթացքի և արդյունքների մասին զեկույցի քննարկմանը մասնակցում էին բոլոր երեք խմբակցությունները, 48 պատգամավոր գրանցվել էր ելույթների համար:
Հեղինակ` Իրինա Մկրտչյան