• Հայ
  • Eng
  • РУС
  • Az
Վրաստանին ԵՄ ֆինանսական օգնությունը կարող է կասեցվել նաև 2026 թվականին. «Հարևաններ» Վրաստանին ԵՄ ֆինանսական օգնությունը... 19:39
Նոր սոցիալական բարեփոխումներ․ ինչ ազդեցություն կունենան դրանք քաղաքացիների վրա Նոր սոցիալական բարեփոխումներ․ ինչ... 19:35
Օրը՝ 60 վայրկյանում | 17.12.2025 Օրը՝ 60 վայրկյանում | 17.12.2025 19:59
  • Հաղորդումներ
  • Աշխարհ
  • Առողջապահություն
  • Քաղաքականություն
  • Տնտեսություն
  • Հասարակություն
    • Ազգային անվտանգություն
  • Իրավունք
  • Հետաքննություն
  • Բանակ
    • Իրավիճակը սահմանին
  • Լեռնային Ղարաբաղ
  • Արտակարգ դրություն
  • Մարզեր
  • Հարձակում Լեռնային Ղարաբաղի վրա
  • Սփյուռք
  • Մշակույթ
  • Սպորտ
  • Տարածաշրջան
Տնտեսություն 20:0416 Մար, 2024

Տնտեսական պոտենցիալի մեծացման և առաջացած պոտենցիալի իրացման համար առանցքային նշանակություն ունի կրթությունը. վարչապետ

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ ԿԲ Դիլիջանի ուսումնահետազոտական կենտրոնում տեղի է ունեցել ՀՀ վարչապետին կից տնտեսական քաղաքականության խորհրդի նիստը: Նիստին մասնակցել է նաև ՀՀ նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը:

Օրակարգի առաջին հարցով անդրադարձ է կատարվել կրթության և գիտության ոլորտում իրականացվող բարեփոխումներին: Մասնավորապես, Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը ներկայացրել է հանրակրթության, միջին մասնագիտական և բարձրագույն կրթության ու գիտության հիմնական բարեփոխումները և Ակադեմիական քաղաքի ստեղծման ծրագիրը: Ժաննա Անդրեասյանը խոսել է նախադպրոցական կրթության որակի բարձրացման, 3-5 տարեկան երեխաների նախադպրոցական հաստատություններ ներգրավվածությանը` ավելացնելով, որ 2019 թվականին մանկապարտեզներ են հաճախել վերը նշված տարիքի երեխաների 64 տոկոսը, իսկ 2023-ին` 71 տոկոսը: Նախարարի խոսքով` աճը պայմանավորված է իրականացված բարեփոխումներով, նախադպրոցական հաստատությունների կարողությունների զարգացմամբ, ինչպես նաև կառավարության 500 մանկապարտեզների կառուցման կամ հիմնանորոգման ծրագրով: Հաջորդիվ նախարարն անդրադարձել է հանրակրթության նոր չափորոշչի ազդեցությանը կրթության որակի վրա, հանրակրթության կառավարմանը, ֆինանսավորման համակարգին, կրթական ենթակառուցվածքների զարգացմանը, ուսուցիչների մասնագիտական կարողությունների զարգացմանը, վարձատրության քաղաքականությանը, ինչպես նաև բարձրագույն կրթության որակի բարեփոխումներին: Ներկայացվել են նաև Ակադեմիական քաղաքի հիմնական սկզբունքները, քաղաքի ենթակառուցվածքներին, գիտության ոլորտի զարգացման ծրագրերին:

Քննարկումներից հետո Վարչապետ Փաշինյանը հանդես է եկել ելույթով, որում, մասնավորապես, նշել է.

«Մեծարգո նախագահ,
Հարգելի գործընկերներ,

Ես մի քանի հարցադրումներ և շեշտադրումներ անեմ, այնուհետև անցնեք հարցուպատասխանին, քննարկումներին: Գիտեք արդեն, որ 2023 թ. արդյունքներով Հայաստանի Հանրապետությունում արձանագրվել է ավելի քան 8 տոկոս տնտեսական աճ: Մենք նախորդ մեր հանդիպումների ժամանակ էլ խոսել ենք տնտեսության աճի, տնտեսության պոտենցիալի մասին: Ընդհանրապես տնտեսագետները կարծում են, որ Հայաստանի տնտեսությունը վերջին տարիներին իր պոտենցիալից ավելին է անում կամ ավելի մեծ արդյունքներ է արձանագրում: Բայց մյուս կողմից տնտեսագետները համաձայն են նաև այն պնդմանը, որ տնտեսական աճն իր հերթին մեծացնում է մեր տնտեսական պոտենցիալը: Եվ հիմա կառավարության կարևորագույն խնդիրներից մեկն է`քաղաքականություններն ուղղել այդ տնտեսական պոտենցիալի մեծացմանը և տնտեսական պոտենցիալի իրացման հնարավորություններ ստեղծելուն:

Մենք ունենք այս խնդիրը և՛ կարճաժամկետում, և՛ միջնաժամկետում, և՛ երկարաժամկետում: Եվ այս առումով ուզում եմ ընդգծել ակնհայտ մի փաստ՝ տնտեսական պոտենցիալի մեծացման և առաջացած պոտենցիալի իրացման համար առանցքային նշանակություն ունի կրթությունը: Ընդ որում, մեր քաղաքական և հայեցակարգային ընկալումն այն է, որ կրթություն ասելով՝ մենք չպետք է այն հատվածական ընկալենք: Նախակրթարանից կամ մանկապարտեզից մինչև բուհ և հետբուհական կրթություն՝ պետք է նայենք մի ռազմավարության և մի ռազմավարական տրամաբանության մեջ: Այս առումով, տիկին նախարարն արդեն մի շարք կարևոր ընդգծումներ արեց, բայց ես ուզում եմ անդրադառնալ մի քանի հարցերի, որոնց վերաբերյալ, իմ կարծիքով, մենք պետք է ռազմավարական մոտեցումներ որդեգրենք կամ արձանագրենք ռազմավարական մոտեցումները: Մենք 3-5 տարեկան երեխաների վերաբերյալ ենք խոսում և որոշակի թիրախ ենք նախանշել, որին հասնելու հավանականությունը շատ մեծ է մինչև 2026 թվականը:

Բայց մենք երկարաժամկետում պետք է նաև որոշակի քաղաքականություն և ռազմավարություն որդեգրենք 1-3 տարեկան երեխաների համար, կամ եթե կոռեկտ է ասել՝ 0-3 տարեկան երեխաների համար, որովհետև սա տնտեսական պոտենցիալի մասին է՝ երկու կտրվածքով: Առաջինը, որ ժամանակակից աշխարհում, ակնհայտ է, որ հենց 0 կամ 1 տարեկանից երեխանները ստանում են կրթություն և նույնիսկ լեզուներ են սովորում, բայց դա տեղի է ունենում առանց նախանշված քաղաքականությունների և առանց կառավարության միջամտության: Եվ սա իր հերթին բերում է հարց, որ կառավարությունները, պետությունները պետք է որոշակի քաղաքականություն որդեգրեն:

Երկրորդ՝ ակնհայտ է նաև Հայաստանի համար, և այս խնդիրն առավել սուր է՝ հաշվի առնելով, որ Հայաստանի բնակչության մեծամասնությունը կանայք են, որ մենք պետք է հնարավորություն ստեղծենք, որպեսզի կանայք հնարավորինս քիչ կանգնեն՝ «երեխա՞ ունենալ, թե՞ աշխատել կամ կարերիա անել» երկընտրանքի առաջ, այն տրամաբանությամբ, որ, իհարկե, ժողովրդագրական իրավիճակի վերլուծությունը մեզ հանգեցնում է այն մտքին, որ այս խնդիրը, եթե մի փոքր կոպիտ ու սուր ձևակերպենք, կանանց խնդիրը չէ: Դա առաջին հերթին կառավարության խնդիրն է, որպեսզի այս հարցի պատասխանի որոշակի ֆորմուլաներ ձևակերպեն:

Հանրային անվտանգության և առողջության տեսակետից կարևոր եմ համարում երկու խնդիր: Մենք որոշել ենք, և դա ակնհայտ որոշում է, որ պետք է անդրադառնալ ընդհանրապես կրթական հիմնարկների անվտանգության ապահովման խնդրին, որովհետև, ցավոք, բազմաթիվ են դեպքերը, և տարբեր երկրներ այս խնդրի լրջությունը հասկացել են միայն այն ժամանակ, երբ ինչ-որ կոնկրետ իրադրության և իրավիճակների հետ են կանգնել: Նաև մեզ համար այսօր այս խնդիրը շատ հրատապ է այն տրամաբանությամբ, որ մենք ունենք որոշակի մտավախություններ՝ թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության հետ կապված և այլն: Դա աշխարհում գլոբալ պրոբլեմ է, և մենք պետք է դրա հետ առնչվենք:

Եվ, իհարկե, դպրոցական սննդի հետ կապված կարգավորումները նույնպես շատ կարևոր են, որովհետև գլոբալ առումով և ՀՀ-ում երեխաների շրջանում ավելորդ քաշի հետ կապված պրոբլեմը դառնում է համատարած: Մենք այստեղ պետք է նաև դպրոցական սննդի ոլորտում կարողանանք որոշակի քաղաքականություններ մշակել, իհարկե, նաև զուգահեռ զարգացնելով դպրոցական ենթակառուցվածքները: Դեռ խոսում ենք դպրոցական ենթակառուցվածքների մաշվածության մասին, երբ առանձին հաշվառենք դպրոցական մարզական ենթակառուցվածքները, կտեսնենք, որ այդտեղ իրավիճակը շատ ավելի վատն է, քան ընդհանրապես դպրոցական ենթակառուցվածքների մասով: Կարծում եմ` մեզ համար ֆունդամենտալ պրոբլեմ է այն տվյալը, թե ծայրահեղ աղքատ ընտանիքների մասնակցությունը որքան է բուհական կրթության ոլորտում: Սա շատ խորը պրոբլեմ է, որի հետ մենք պետք է առերեսվենք: Իհարկե, ենթադրում ենք, որ մասնագիտական կրթության և ուսուցման ոլորտում պատկերը մի փոքր այլ է, բայց, այնուամենայնիվ, այդ սահիկը ցույց է տալիս, որ ծայրահեղ աղքատ ընտանիքը շարունակելու է մնալ ծայրահեղ աղքատ ընտանիք, ու ծայրահեղ աղքատությունն արդեն դառնալու է ժառանգություն, որը սերնդեսերունդ ուղղակի փոխանցվում է: Եվ սա էլ կառավարության խնդիրն է՝ մշակել մոտեցումներ և քաղաքականություններ այս շղթան ջարդելու համար:

Աղքատության գնահատման նոր համակարգը, որն ուզում ենք ներդնել, շատ կարևոր է, որովհետև, ըստ էության, մենք պետք է գնահատենք, հարգելի գործընկերներ, առանց ամաչելու, և մեր պարտքն է գնահատել, որ սա նաև սոցիալական ապահովության ոլորտում մեր վարած քաղաքականությունների արձագանքն ու հետևանքն է: Այսինքն՝ այն քաղաքական գնահատականը, որ տվել ենք նախկինում, այդ գնահատականն արտահայտվել է նաև կրթության ոլորտում, որովհետև մենք ինչ ենք ասում՝ սոցիալական այն քաղաքականությունները, որ երրորդ հանրապետությունում վարվել են, դրանք հենց եղել են նրա համար, որ աղքատը շարունակի մնալ աղքատ: Մենք ծայրահեղ աղքատին և աղքատին կամ այդ կատեգորիայում գտնվող մեր քաղաքացիներին ասել ենք` եթե դուք աղքատ եք` շարունակեք մնալ աղքատ, մենք ձեզ համար կսահմանենք այս արտոնությունը, այս արտոնությունը, այս արտոնությունը, բայց եթե հանկարծ դուք հաղթահարեք այդ աղքատությունը` մենք ձեզ կզրկենք այս արտոնությունից, այս արտոնությունից, այս արտոնությունից: Եվ սա լուրջ պրոբլեմ է: Մենք արդեն իսկ քննարկել ենք այն ծրագիրը, որ առնվազն տեսական մակարդակում համոզիչ է, որ մարդկանց անընդհատ մղելու ենք աղքատությունը հաղթահարելու: Եվ, իհարկե, այստեղ կրթության ոլորտի հետ համադրումը շատ կարևոր է:

Բուհական ոլորտում մեր պրոբլեմները խորն են: ՀՀ-ում գոյություն ունի 60 բուհ, կարծում եմ՝ այս արտահայտությունն արդեն մեզ համար, եթե ոչ կարմիր, գոնե դեղին նշան պետք է լինի: Եվ ուզում եմ, որ մենք այս ստատուս քվոն լավ հասկանանք, որովհետև ոչ մի առանձին բան նկատի չունենալով, այլ նկատի ունենալով ընդհանուր պատկերը. 60 բուհ նշանակում է՝ 60 ռեկտոր, 120 պրոռեկտոր, մի քանի 100 դեկան, 1000-ի մոտ դեկանի տեղակալ և այլն: Եվ ոչ մի զարմանալի բան չկա, որ երբ խոսում ենք բուհական համակարգի բարեփոխումների մասին` զգում ենք, որ որոշակի լարվածություններ են առաջանում, որովհետև խոսում ենք հարյուրավոր և հազարավոր մարդկանց կամ, եթե շատ ուղիղ ասենք, իրենց տեսակետով, մենք դրա մասին չենք խոսում, բայց իրենք ընկալում են այդպես, այդ կարգավիճակներից զրկելու մասին: Բայց սա մեր երկրի տնտեսական պոտենցիալի զարգացման և ընդհանրապես մեր երկրի պոտենցիալի իրացման ու զարգացման մասին է, որովհետև մենք բուհական ոլորտում մեր թերությունները զգում ենք ամեն տեղ, բացարձակապես ամեն տեղ:

Փորձագիտական պարզ հարցերի պատասխաններ ստանալը դառնում է ուղղակի անհնարինություն: Երբ բարձրաստիճան պաշտոնյանները, ինչը վատ չէ, որովհետև բարձրաստիճան պաշտոնյաններն էլ պետք է կրթվեն, սովորեն, բայց պարզ հարցերի պատասխաններ, էլ չեմ ասում, բարդ հարցերի պատասխաններ գտնելու համար ստիպված են գնալ անձամբ փնտրել, գտնել տեղեկություններ, համադրել և այլն: Եվ սա մեր ամենօրյա աշխատանքի մասն է: Մենք այսօր մեզ շրջապատող իրականության մասին հայտնաբերում ենք տեղեկություններ, որոնք մեզ կենսականորեն անհրաժեշտ էին ասենք 7 տարի առաջ, 10 տարի առաջ և այլն: Այսինքն՝ նշանակում է, որ այդ տեղեկությունների և այդ գիտելիքի հետ առերեսվելու ճանապարհին մենք, օրինակ, 10 տարի ուշացել ենք, 5 տարի ուշացել ենք կամ թեկուզ եթե 3 տարի ենք ուշացել, դա նույնպես իր նեգատիվ ազդեցությունն է ունենում մեր երկրի վրա:

Ուզում եմ նաև ընդգծել մի շատ կարևոր արձանագրում: Եթե, օրինակ` Հայաստանի Հանրապետությունում բուհերը հավաստագրենք միջազգային ստանդարտներով, այն ստանդարտները, որոնք գոյություն ունեն օրինակ՝ Եվրամիությունում, Հայաստանի Հանրապետությունում ոչ մի բուհ հավաստագրում չի ստանա: Ընդ որում՝ խոսքը վերաբերում է և՛ պետական բուհերին, և՛ մասնավոր բուհերին: Մենք այսօր Հայաստանի Հանրապետությունում չունենք ոչ մի բուհ, որ եվրոպական չափանիշներով հավաստագրվի և ստանա բուհական գործունեության լիցենզիա: Եվ սա ֆունդամենտալ արձանագրում է:

Այս առումով Ակադեմիական քաղաքը մեզ համար չափազանց կարևոր և ռազմավարական ծրագիր է: Եվ, իհարկե, մենք պետք է ընդլայնենք երկխոսությունը բուհական համակարգի, գիտական համակարգի, դիմորդների, հանրության հետ, որովհետև սա մեր երկրի ապագայի տեսլականի շատ կարևոր մաս է:

Շահարկման կամ քննարկման իմաստով ամենակարևոր թեմաներից մեկը՝ մենք ի՞նչ ենք ասում, ասում ենք, որ ի վերջո Երևան քաղաքում երկարաժամկետում պետք է ոչ մի բուհ չլինի, և Ակադեմիական քաղաքից դուրս պետք է ոչ մի բուհ չլինի: Հանրապետության բոլոր բուհերը, հայաստանյան, թե՛ օտարերկրյա, մասնավոր, թե՛ պետական պետք է գործեն միայն Ակադեմիական քաղաքում: Ես եվրոպական ստանդարտների մասին խոսեցի, բայց նույնիսկ այսօր գոյություն ունեցող մեր օրենքներով, եթե փորձենք հավաստագրել և լիցենզավորել մեր բուհերը, ոչ մի բուհ այդ լիցենզավորումը չի ստանա: Այսինքն՝ մեր երկրում գործում է օրենսդրություն, որ բուհերը պետք է համապատասխանեն այս ստանդարտին, այն ստանդարտին:

Հայաստանի Հանրապետությունում այսօր գործող բոլոր բուհերը չեն կարող այդ լիցենզիոն պայմաններով անցնել: Եվ Ակադեմիական քաղաքի գաղափարն իրականում այստեղից է ստեղծվել: Մենք ասել ենք՝ ինչպե՞ս անենք, որ մեր բուհերը համապատասխանեցնենք նույնիսկ մեր օրենսդրությանը, որն ամենաբարձր ստանդարտը չէ: Եվ տեսել ենք, որ դրա հնարավորությունը չկա, չենք կարող այդ շենքերը վերափոխել և այլն, որովհետև ժամանակակից աշխարհում ակնհայտորեն ֆիզիկական ենթակառուցվածքը բովանդակային ենթակառուցվածքի հետ պետք է համադրվի, որովհետև մեկն առանց մյուսի ճեղք է առաջացնում: Եվ սա է պատճառը, որ մենք ասել ենք, ուրեմն պետք է զրոյից սկսել այդ պրոցեսը, և այդտեղից առաջացել է գաղափարը:

Ընդ որում` մենք այդ բուհերի պատճառով միջազգային սկանդալների մեջ ենք ընկնում, խոսում ենք Հայաստանի միջազգային հեղինակության մասին, բայց միջազգային մամուլում առնվազն տասնյակ հրապարակումներ են եղել, թե ինչպես են Հայաստանում, օրինակ՝ գործում բուհեր, որոնք ֆեյք բժշկական դիպլոմներ են վաճառում, տարբեր մասնագիտությունների ֆեյք բժշկական դիպլոմներ են վաճառում և այլն: Եվ երբ գնում ենք այդ բուհերի հետևից` այդ բուհերը փակելու այն տրամաբանությամբ, որ նրանք այդ արտոնագրման պայմաններին չեն համապատասխանում, նրանք մի շատ լեգիտիմ փաստարկ են բերում, ասում են` կներեք, եկեք գնանք պետական բուհերը նայենք: Շատ լավ, դնո՞ւմ եք այդ ստանդարտը, մենք ոչ մի խնդիր չունենք, ուրեմն այդ ստանդարտը դրեք բոլոր բուհերի համար՝ և՛ մասնավոր բուհերի, և՛ պետական բուհերի, և՛ օտարերկրյա բուհերի համար: Այստեղ է, որ տեսնում ենք` եթե շատ սկզբունքային գտնվենք, բոլոր բուհերը պետք է փակվեն այն տրամաբանությամբ, որ արտոնագրման պայմաններին չեն համապատասխանում:

Հետևաբար, եթե երկարաժամկետում տեղափոխում ենք բուհերն Ակադեմիական քաղաք, որը, ըստ էության, մեգանախագիծ է, մեկ միլիարդ և ավելի դոլարի ներդրում կպահանջի երկարաժամկետում, հարց է ծագում՝ հին շենքերն ի՞նչ են լինելու: Նախկինում Հայաստանում այդ պրակտիկան է գործել, որ նոր ենթակառուցվածք ստեղծելու համար հին ենթակառուցվածքների շենքերն օտարվում են, բայց մենք հընթացս էլ հասկացանք, որ դա վատ գաղափար է: Եվ մենք հիմա քննարկում ենք հետևյալ գաղափարը, որ Երևան քաղաքի այդ բոլոր շենքերը համախմբվեն մի կազմակերպության մեջ և միջազգային հեղինակություն ունեցող ընկերության տրվեն կառավարման՝ որպես տարածքներ: Եվ այնտեղից գեներացվող ամբողջ գումարը գնա Ակադեմիական քաղաքի և բուհական համակարգի ֆինանսավորմանը: Դա քննարկելու հարց է՝ որպես պետական բյուջեի եկամուտ, թե ուղղակի գնա Ակադեմիական քաղաքի հիմնադրամի հաշիվներին: Բայց սա այն է, ինչի մասին այսօր մտածում ենք:

2018 թվականին գիտության ֆինանսավորումը եղել է 14,3 մլրդ դրամ, 2024 թվականին՝ 40,2 մլրդ դրամ է, և գործնականում գրեթե 3 անգամ ֆինանսավորումն ավելացել է: Նաև գիտաշխատողների աշխատավարձն է բարձրացել: Շատ կարևոր է, որ սկսել ենք բավականին մեծ ծավալով սարքեր, սարքավորումներ ձեռք բերել գիտության համար` գիտության պրակտիկ և ֆունդամենտալ հատվածն ուժեղացնելու նպատակով: Նաև կառուցակարգային փոփոխություն ենք արել, այժմ մենք ունենք Բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտե, որն այս տարվանից արդեն գործում է: Իհարկե, մեր ընկալումը և պատկերացումն այն է, որ այս ծրագրերը, ռեֆորմները պետք է ծառայեն Հայաստանի տնտեսական զարգացմանը և ընդհանրապես՝ Հայաստանի զարգացմանը, որը մեր պատկերացմամբ Հայաստանի Հանրապետության պետական շահն է:

Եվ ամփոփելու համար, այս միտքն ուզում եմ նորից ընդգծել, որովհետև նաև մենք մեր պետության գոյության ընթացքում անընդհատ փնտրել ենք, թե Հայաստանի Հանրապետության պետական շահ ասելով, ի վերջո ի՞նչ նկատի ունենք: Եվ մեր եզրակացությունն այն է, համենայնդեպս՝ մենք փորձում ենք այդ հայեցակարգը դնել մեր գործողությունների հիմքում, որը ֆունդամենտալ գիտության և հետազոտության հարց է, բայց նորից այդ հարցերի պատասխանները փորձում է փնտրել և գտնել կառավարությունը, ըստ էության, միայնակ: Մեր արձանագրումն այն է, որ Հայաստանի պետական շահը Հայաստանի տնտեսական զարգացումն է և/կամ Հայաստանի զարգացումը, որը հնարավոր չէ պատկերացնել առանց տնտեսական զարգացման»:

Հաջորդիվ անդրադարձ է կատարվել Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանվածների տնտեսական և սոցիալական ներառմանը: Փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանը ներկայացրել է ԼՂ-ից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների համար կառավարության կողմից իրականացված և իրականացվող սոցիալ-տնտեսական ծրագրերին:

Ըստ փոխվարչապետի՝ առաջինը լուծվել են ԼՂ-ից ավելի քան 100 հազար բռնի տեղահանվածներին ժամանակավոր կացարանով ապահովման խնդիրները. մոտ 70 հազար մարդ կացարանով ապահովվել է մարզպետարանների օգնությամբ ու ուղիղ աջակցությամբ: Այդ ընթացքում մարզպետարանները ծախսել են 4,4 մլրդ դրամ ժամանակավոր կացարանների՝ հյուրանոցների, հյուրատների, սննդով ապահովելու և տարբեր միջոցառումների իրականացման համար: «Միաժամանակ կառավարությունն անմիջապես սկսել է 3 հաջորդական ծրագրերի իրականացումը: Միանվագ հրատապ դրամական աջակցության ծրագրի շրջանակում յուրաքանչյուրին տրամադրվել է 100 հազարական դրամ: Այսօրվա դրությամբ այս ծրագրի շահառու է 113 հազար մարդ, 11,3 մլրդ դրամի աջակցություն է տրամադրվել: Երկրորդը՝ 6 ամսյա ծրագիրը, որն ուղղված էր կեցության և կոմունալ ծախսերի աջակցությանը: Միջին հաշվով ներկայումս 95-97 հազար մարդ շարունակում է հանդիսանալ այս ծրագրի շահառու: Սա 40 հազար դրամ բնակվարձի և 10 հազարական դրամ կոմունալ ծախսերի համար աջակցության ծրագիրն է, որ գործող որոշմամբ նախատեսվում է շարունակել մինչև 2024 թ. ապրիլ, բայց մենք ունենք որոշում դրա գործողությունը մինչև տարեվերջ շարունակելու վերաբերյալ: Երրորդ հիմնական աջակցության ծրագիրը նոյեմբեր-դեկտեմբեր ամիսներին դրամական աջակցության տրամադրումն էր այն մարդկանց, ովքեր չունեին բավարար դրամական միջոցներ»,-ասել է Տիգրան Խաչատրյանը:

Փոխվարչապետը նշել է նաև, որ կրթության ոլորտում նույնպես ուղղորդված աջակցություն է ցուցաբերվել: Բուհերում ուսանում է ԼՂ-ից բռնի տեղահանված 3800 ուսանող, նրանց 2023-2024 ուստարվա ուսման վարձերը վճարում է ՀՀ կառավարությունը՝ առանց առաջադիմության գործոն հաշվի առնելու: Հանրակրթական հաստատություններում սովորում է 17 հազար աշակերտ:

Հոկտեմբերից մինչև մարտ կենսաթոշակ և նպաստ են ստացել 25300 կենսաթոշակառու և մոտ 2000 նպաստառու: Տարբեր ծրագրեր են իրականացվել զբաղվածության ուղղությամբ: Մասնավորապես՝ 320 ուսուցիչ ստացել է մարզային ուղեգրում, ավելի քան 200 բուժաշխատող աշխատում է տարբեր բժշկական կենտրոններում, 725 բուժառու ստացել է միջնորդագրեր շարունակական մասնագիտական զարգացման ծրագրերին մասնակցելու համար:

«Մենք անցումային մի մեխանիզմ ենք սահմանել ԼՂ-ից իրավաբանական անձանց պարզեցված վերագրանցելու համար: 235 այդպիսի կազմակերպություն վերագրանցվել և Հայաստանում շարունակում է իր տնտեսական գործունեությունը: Եվս մեկ կարևոր ցուցանիշ՝ փետրվարի դրությամբ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված 11870 անձ արդեն գրանցված է ՊԵԿ-ի համակարգում՝ որպես վարձու աշխատող»,- նշել է փոխվարչապետը:

Քննարկվել են նաև բռնի տեղահանված անձանց բնակարանային կարիքների հասցեագրման ծրագրին, դրա նպատակներին ու սկզբունքներին վերաբերող հարցեր: Ներկայացվել են մի շարք առաջարկություններ` ծրագիրը լրամշակելու և լավարկելու նպատակով:

Օրակարգային հաջորդ հարցով անդրադարձ է կատարվել որակի նոր ստանդարտների սահմանմանը և իմպլեմենտացմանը, արտահանման և ներմուծման հոսքերի դիվերսիֆիկացմանը: Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանը ներկայացրել է վերոնշյալ ուղղություններով իրականացված և առաջիկայում նախատեսվող միջոցառումները, քայլերը ու դրանց նպատակները:

Քննարկվել են նաև ինքնահայտարարագրման էլեկտրոնային համակարգի ներդրման ընթացքին, 2025-2027 թվականների Միջնաժամկետ ծախսային ծրագրի մակրոտնտեսական և հարկաբյուջետային շրջանակին վերաբերող հարցեր:

Ամփոփելով` վարչապետը շնորհակալություն է հայտնել նիստի մասնակիցներին արդյունավետ քննարկման համար. «Իհարկե, երբ մենք այս հարցերը քննարկում ենք` միշտ չէ, որ դրանց արդյունքում ունենում ենք կոնկրետ եզրակացություններ և որոշումներ: Բայց կարծում եմ՝ այսպիսի քննարկումները շատ կարևոր են, այսպես ասած՝ մտագրոհի ժանրի մեջ, որոնք հետագայում, իհարկե, արտահայտվում են մեր քաղաքականությունների մշակման և որոշումների կայացման մեջ, ինչպես նաև հնարավորություն են տալիս մտածել վերլուծական նոր գործիքների մասին»:

Դիտումների քանակ125
facebook icon twitter icon
Հիմա եթերում
Լրահոս
  • Արտաքին վտանգի չեզոքացման ուղին դրացիների հետ խաղաղ հարաբերություններ ունենալն է. փորձագետ 01:0018 Դեկ, 2025
  • ՆԱՏՕ-ն պատրաստվում է Ռուսաստանի հետ ռազմական բախման․ Բելոուսով 00:3818 Դեկ, 2025
  • ՖԻԴԵ-ն 17-ամյա հայ շախմատիստին միջազգային վարպետի կոչում է շնորհել 00:1618 Դեկ, 2025
  • Միասնական քննությունների առաջին փուլը կանցկացվի հունվարի 15-ից փետրվարի 15-ը 00:0418 Դեկ, 2025
  • Դեկտեմբերի 18-ի եղանակային կանխատեսումները 23:4317 Դեկ, 2025
  • Այսօրվա նիստը նույնպես տևեց ավելի քան 5 ժամ. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել 23:2117 Դեկ, 2025
  • Առաջարկում եմ կրկին կարդալ «Անլռելի զանգակատունը». գուցե պարզվի՝ Թոքմաջյանը դեռ մի բան էլ մե՞ղմ կոմպոզիցիա է ստացել. Հակոբյան 23:1417 Դեկ, 2025
  • Առաջարկվում է համայնքապետների աշխատավարձը սահմանել ԱԺ պատգամավորի աշխատավարձի մինչև 140 տոկոսի չափով 23:0017 Դեկ, 2025
  • Այրվել են BMW-ի շարժիչի հատածն, առջևի անվադողերը և սրահը. ՆԳՆ 22:4217 Դեկ, 2025
  • Անվտանգ ճամփորդելու գրավիչ ուղղություն․ Հայաստանը՝ զբոսաշրջիկների աչքերով 22:3917 Դեկ, 2025
  • ՆԳՆ ոստիկանությունը հորդորում է զգոն լինել․ վարորդական վկայականներ տրամադրվում են միայն օրենքով սահմանված կարգով 22:2717 Դեկ, 2025
  • Բուլղարիայի հայոց թեմի թեմական խորհուրդը միացել է 10 եպիսկոպոսների ուղերձին 22:1117 Դեկ, 2025
  • Հարցազրույց Արման Բաբաջանյանի հետ 22:0517 Դեկ, 2025
  • «Ռիսկ, բարեփոխում և դիմակայունություն». Երևանում կայացել է Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի համատեղ համաժողովը 22:0217 Դեկ, 2025
  • Երևանում 300 անտուն շների համար կացարան կկառուցվի 21:4517 Դեկ, 2025
  • Կադաստրային գործարքները՝ էլեկտրոնային ստորագրությամբ 21:4217 Դեկ, 2025
  • Կբարձրացվի ավիացիոն անվտանգության մակարդակը․ Հայաստանը և Գերմանիան փոխըմբռնման հուշագիր են ստորագրել 21:2917 Դեկ, 2025
  • Վարչապետի անձնական ներկայացուցիչը Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու Ֆրանսիայի թեմի Թեմական խորհրդի և պատվիրակների ժողովի նախագահների հետ է հանդիպել 21:1417 Դեկ, 2025
  • Լուրեր 21:00 | Ուժով հաղթելու համար Ադրբեջանը տասնամյակներով 2 ուղղությամբ է աշխատել. փորձագետ 21:0017 Դեկ, 2025
  • Դեկտեմբեր 17-ը՝ 60 երկվայրկեանի մէջ. արևմտահայերէն լուրեր 20:5817 Դեկ, 2025
  • ԵՄ արևելյան երկրները կամրապնդեն իրենց պաշտպանությունը Ռուսաստանից պաշտպանվելու համար 20:4817 Դեկ, 2025
  • Զինամթերքի արտադրության ոլորտում Ղազախստանն անցում է կատարում ՆԱՏՕ-ի չափանիշներին 20:4117 Դեկ, 2025
  • Քննարկվել է հարկային վարչարարության արդյունքում քրեական վարույթների նախաձեռնման պրակտիկան 20:3617 Դեկ, 2025
  • Երևանում ավտոմեքենա է այրվել 20:3017 Դեկ, 2025
  • Վրաստանը լուծարում է Կոռուպցիայի դեմ պայքարի բյուրոն 20:2717 Դեկ, 2025
  • «Վեոլիա ջուր» ընկերությունը 2025-ի 9 ամսում 5 մլրդ 705 մլն դրամի հարկ ու տուրք է վճարել 20:2217 Դեկ, 2025
  • Մայր բուհում շարունակվում է լաբորատորիաների արդիականացումը 20:1817 Դեկ, 2025
  • Իրանը չի հրաժարվի խաղաղ նպատակներով միջուկային էներգիան զարգացնելու իր օրինական իրավունքից. Արաղչի 20:1017 Դեկ, 2025
  • Երկրաշարժից 37 տարի անց Փոքր Մանթաշում նոր դպրոց է կառուցվում 20:0417 Դեկ, 2025
  • Օրը՝ 60 վայրկյանում | 17.12.2025 19:5917 Դեկ, 2025
  • Սյունիքում դպրոց չի փակվում, բացվում են գերժամանակակից դպրոցներ. մարզպետի և պատգամավորի արձագանքը 19:5317 Դեկ, 2025
  • ԱԺ-ն որոշեց ևս 2 տարով երկարաձգել կանխիկ եղանակով 300 հզր դրամը չգերազանցող կրիպտոգործարքները 19:4817 Դեկ, 2025
  • Գորիսի, Կապանի և Մեղրիի տարածաշրջաններում մառախուղ է 19:4317 Դեկ, 2025
  • Հայ պատանին՝ համակարգչային գիտությունների միջազգային մրցույթի հաղթող 19:4017 Դեկ, 2025
  • Արևմտահայերէն լուրեր. Դեկտեմբեր 17. 2025 19:3417 Դեկ, 2025
  • Վարդան Ղուկասյանի կալանքը երկարաձգվել է ևս 3 ամսով 19:2217 Դեկ, 2025
  • Քննարկվել են «Սևան ստարտափ սամմիթ 2026»-ի կազմակերպական աշխատանքներին վերաբերող հարցեր 19:2017 Դեկ, 2025
  • Կիպրոսի դեսպանը կանչվել է Իրանի արտաքին գործերի նախարարություն 19:1217 Դեկ, 2025
  • «Միասնություն` կյանքի համար». արյունատվության այս տարվա արշավն ամփոփվեց «Յոլյան» արյունաբանության կենտրոնում 19:0317 Դեկ, 2025
  • Լուրեր 19:00 | Հասել է ժամանակը՝ կանգնեցնենք Մայր Աթոռի օր ավուր ահագնացող գահավիժումը. Հայտարարություն 19:0017 Դեկ, 2025
  • Եվրոպայի վրա հնարավոր հարձակման մասին պնդումները սուտ են. Պուտին 18:5417 Դեկ, 2025
  • Դեկտեմբերի 18-ին միացեք մեզ Մայր Աթոռում՝ Գարեգին Բ-ին հանգստի կոչելու արդար պահանջով. 10 եպիսկոպոսների հայտարարությունը 18:4517 Դեկ, 2025
  • Ջրային ռեսուրսների արդյունավետ կառավարում՝ համայնքներում 18:3417 Դեկ, 2025
  • Սուրեն Պապիկյանի հրամանով տարածքային պաշտպանության զորքերի հրամանատարությանը հանձնվել է մարտական դրոշ 18:2517 Դեկ, 2025
  • ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ է պատրաստում Ռուսաստանի էներգետիկ ոլորտի դեմ. Bloomberg 18:1717 Դեկ, 2025
  • Աստղաձոր գյուղի կամրջի մոտակայքում հրդեհ է բռնկվել 18:0717 Դեկ, 2025
  • Մեկ օրում ոստիկանները բացահայտել են հանցագործության 142 դեպք 18:0017 Դեկ, 2025
  • Ազատության պողոտա – Բաբայան փողոց խաչմերուկում կկատարվի երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն 17:5817 Դեկ, 2025
  • Աստղիկ Գրիգորյանը նշանակվել է առողջապահության նախարարի տեղակալ 17:5017 Դեկ, 2025
  • ՀՀ միջպետական և հանրապետական նշանակության բոլոր ավտոճանապարհները բաց են 17:4117 Դեկ, 2025
  • ՊՆ-ն հրավիրում է երաժիշտ և պարող զորակոչիկներին մասնագիտական լսումների 17:3317 Դեկ, 2025
  • Մարտունիում գործող գազալցակայանը տուգանվել է թերլիցքավորմամբ վաճառք իրականացնելու համար. ՄՍՇՊՀ 17:2217 Դեկ, 2025
  • Պապոյանը և Շվեյցարիայի դեսպանը քննարկել են տնտեսության ոլորտում երկկողմ համագործակցության ընդլայնման հնարավորությունները 17:1117 Դեկ, 2025
  • Մհեր Գրիգորյանն ու Ալեքսեյ Օվերչուկը ստորագրել են հայ-ռուսական տնտեսական համագործակցության հանձնաժողովի 24-րդ նիստի արձանագրությունը 17:0217 Դեկ, 2025
  • Լուրեր 17:00 | Հայաստանի բեռնափոխադրումների մեծ մասը սպասարկող ճանապարհը կբեռնաթափվի | 17.12.2025 17:0017 Դեկ, 2025
  • ՊԵԿ-ը ներկայացրել է նոյեմբերին ավարտված հսկողական միջոցառումների արդյունքները 16:5817 Դեկ, 2025
  • «...և մի անլուրջ համերգ». հրավիրում է «Հովեր» կամերային երգչախումբը 16:4617 Դեկ, 2025
  • Գազայի ապագայի վերաբերյալ ցանկացած համաձայնագիր պետք է հիմնված լինի պաղեստինյան ժողովրդի կամքի վրա. Չինաստանի ԱԳՆ 16:3717 Դեկ, 2025
  • Հայտնաբերվել է Երևանում հանդիպակաց երթևեկող մեքենայի վարորդը. կազմվել է արձանագրությունում 16:2717 Դեկ, 2025
  • Հունգարիան արգելափակել է ԵՄ-ի ընդլայնման մասին տարեկան հայտարարությունը 16:1917 Դեկ, 2025
  • Հունվարի 1-ից Հայաստանում կկրճատվի մեկանգամյա օգտագործման պլաստիկ արտադրանքի գործածությունը 16:1017 Դեկ, 2025
  • Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում նկատելի է զգալի առաջընթաց. դեսպան Հակոբյան 16:0317 Դեկ, 2025
  • ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի տեղակալը կայցելի Հայաստան 16:0217 Դեկ, 2025
  • Վերին Լարս տանող նոր ճանապարհը կշրջանցի եղանակային պայմանները. թունելի կառուցումը կավարտվի 2028-ին 15:5717 Դեկ, 2025
  • Երևանը հաշվի է առել Թեհրանի կենսական շահերը. Իրանում ՀՀ դեսպանը՝ TRIPP նախագծի մասին 15:5117 Դեկ, 2025
  • Ես ունեմ երկու ճանապարհ. Հայկ Սարգսյանը՝ ՔՊ կուսակցության վարչության որոշման մասին 15:4217 Դեկ, 2025
  • ՀՀ-ն բարձր է գնահատում Իրանի աջակցությունը Երևանի ու Բաքվի միջև խաղաղության ինստիտուցիոնալացման ուղղությամբ. դեսպան Հակոբյան 15:4017 Դեկ, 2025
  • Ստորագրվել է Հայաստան-Ֆրանսիա պաշտպանական համագործակցության 2026 թվականի ծրագիրը 15:2817 Դեկ, 2025
  • Երևանը հաշվի է առել Թեհրանի կենսական շահերը Վաշինգտոնի համաձայնագրի հարցում. Իրանում ՀՀ դեսպան 15:2217 Դեկ, 2025
  • Լուրեր 15:00 | 3-ամյա Տիգրանի մահը վրա է հասել պարանոցի օրգանների՝ բութ առարկաներով սեղմման հետևանքով. ՔԿ 15:0017 Դեկ, 2025
  • Սպասվում է առանց տեղումների եղանակ. ջերմաստիճանը էապես չի փոխվի 14:5917 Դեկ, 2025
  • Պեսկովը՝ բանակցային գործընթացի մասին 14:4617 Դեկ, 2025
  • Սուպերմարկետների անունից կեղծ գովազդ է տարածվում. մասնագետները հորդորում են չգայթակղվել 14:3817 Դեկ, 2025
  • Մեզ համար կարևոր են ադրբեջանական և հայկական կողմերի շահերը. Կոբախիձե 14:3017 Դեկ, 2025
  • ՀԾԿՀ-ն համաձայնություն տվեց «Գազպրոմ Արմենիա»-ի ներդրումային ծրագրին 14:2317 Դեկ, 2025
  • Նախընտրական գործընթաց է սկսվում, հանկարծ չսխալվեք. Ալեն Սիմոնյանը՝ ընդդիմադիր գործընկերներին 14:2217 Դեկ, 2025
  • ԱԺ-ն երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունեց «Կրիպտոակտիվների մասին» օրենքում առաջարկվող փոփոխությունների նախագիծը 14:1717 Դեկ, 2025
  • Հայտնի են 2025 թ․ «Լավագույն ուսանող» մրցույթի հաղթողները․ 37 ուսանող կստանա կրթաթոշակ 14:1117 Դեկ, 2025
  • Ամերիկյան նավերը շրջափակել են Վենեսուելա շարժվող նավթային լցանավերը 14:0117 Դեկ, 2025
  • Երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունվեց «Առողջության համընդհանուր ապահովագրության մասին» նախագիծը 14:0017 Դեկ, 2025
  • Առաջարկվում է ստեղծել ահազանգերի համար մեկ միասնական կառավարման կենտրոն 13:5217 Դեկ, 2025
  • Վրաստանը կարող է առանց ԵՄ-ի օգնության մնալ նաև 2026 թվականին. ԶԼՄ-ներ 13:4317 Դեկ, 2025
  • Մրցակցության և սպառողների շահերի պաշտպանության հանձնաժողովը հյուրընկալել է Պետական տնտեսագիտական համալսարանի ուսանողներին 13:3417 Դեկ, 2025
  • ԱԺ արտահերթ նիստը շարունակվում է | ՈՒՂԻՂ 13:3017 Դեկ, 2025
  • ԶՈՒ պատվո պահակային վաշտում զինծառայության նշանակելու նպատակով զորակոչիկների ընտրություն անցկացնելու մասին. հայտարարություն 13:2317 Դեկ, 2025
  • Քննարկվել են Հայաստան–Շվեդիա խորհրդարանական համագործակցության զարգացման հարցերը 13:1217 Դեկ, 2025
  • Մեղրիում անշարժ գույքի գները 50 տոկոսով աճել են. Նարեկ Ղահրամանյան 13:0317 Դեկ, 2025
  • Լուրեր 13։00 | Կխթանվի ԵՄ չափանիշներին ՀՀ-ի մոտարկմանն ուղղված աջակցությունը. մանրամասներ 13:0017 Դեկ, 2025
  • Ծափաթաղում 3-ամյա երեխայի սպանության դեպքի առթիվ նախաձեռնված քրեական վարույթի նախաքննությունն ավարտվել է 12:5417 Դեկ, 2025
  • Նարեկ Ղահրամանյանի ճեպազրույցը | ՈՒՂԻՂ 12:5117 Դեկ, 2025
  • Առաջարկվում է ընտանիքում ծնված երրորդ և հաջորդ յուրաքանչյուր երեխային տրվող աջակցությունը դարձնել պետական նպաստ 12:5017 Դեկ, 2025
  • 30-ամյա երիտասարդը գողացել է 30 գլուխ ոչխար՝ պատճառելով մոտ 2 500 000 դրամի վնաս. գողությունը բացահայտվել է 12:4117 Դեկ, 2025
  • Գեղարքունիքի քրեական ոստիկանները ձերբակալել են մարմնական վնասվածք պատճառած երիտասարդին 12:3017 Դեկ, 2025
  • Արսեն Թորոսյանն անդրադարձել է 65 տարեկանից բարձր քաղաքացիների առողջության ապահովագրության թեմային 12:1917 Դեկ, 2025
  • ԿԳՄՍՆ աջակցությամբ Կամերային երաժշտության ազգային կենտրոնը 6 բարձրակարգ երաժշտական գործիք է ձեռք բերել 12:0817 Դեկ, 2025
  • Թրամփը մի քանի երկրի քաղաքացիների համար ԱՄՆ մուտքի ամբողջական արգելք է սահմանել. Euronews 11:5817 Դեկ, 2025
  • Բիշքեկում ներկայացվել է Ղրղզստանում Հայաստանի ռազմական կցորդը, քննարկվել է պաշտպանական համագործակցությունը 11:4917 Դեկ, 2025
  • Վերնաշեն բնակավայրում «խելացի» անասնաշենքը կառուցված է 11:2817 Դեկ, 2025
  • Տեսական գիտելիքներից՝ գործնական կիրառություն․ մշակվել են անձնական տվյալների պաշտպանության նոր ուղեցույցներ 10:5517 Դեկ, 2025
  • Թափոնին նոր կյանք տալը ստեղծարար մտածողության և բնապահպանական պատասխանատվության համադրություն է. ՇՄՆ 10:4017 Դեկ, 2025

Հեղինակային բոլոր իրավունքները պաշտպանված են

© 2025 1lurer.am

[email protected]։ Երևան, Նորք 0011, Գ․ Հովսեփյան փող., 26 շենք

+374 10 650015