Հայաստանն ու Ադրբեջանը շարունակում են ուղիներ փնտրել՝ կայունացնելու Կովկասյան տարածաշրջանը, ՀԱՊԿ-ը նույնպես պատրաստ է օգնել այդ հարցում՝ հեռուստալրագրող Դմիտրի Կիսելյովին տված հարցազրույցում հայտարարել է ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը:
Սերգեյ Լավրով (ՌԴ ԱԳ նախարար) - Երբ անցյալ տարվա սեպտեմբերին բռնության ալիք եղավ, երկու կողմից շուրջ 300 մարդ զոհվեց, մենք Հայաստանից հարցում ստացանք: ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարը հատուկ առաքելությամբ գնաց սահման և վերադարձավ՝ Հայաստանի տարածքում՝ Ադրբեջանի հետ սահմանին, ՀԱՊՀ ուժերի տեղակայման ծրագրով: Այդ ծրագիրը վաղուց պատրաստ էր, բայց հայկական կողմը, կարծես, չէր շտապեցնում մեզ: Արդյունքում երևանյան գագաթնաժողովի շրջանակում մենք վերջնականացրինք համապատասխան որոշման տեքստը, սակայն հայ գործընկերներն ասացին, որ որոշումը նրանց պետք է միայն այն դեպքում, եթե դատապարտի Ադրբեջանի գործողությունները։ Ոչ բոլորն էին պատրաստ այդ քայլին գնալ։
Լավրովն ընդգծել է՝ նման իրավիճակ ստեղծվեց ոչ այն պատճառով, որ ցանկացել են պաշտպանել կողմերից մեկին կամ չաջակցել մյուսին... ուղղակի, նրա խոսքով, Ղարաբաղյան հիմնախնդիրը տասնամյակների բարդ և բազմաշերտ պատմություն ունի:
Սերգեյ Լավրով - Հայաստանը երկար տարիներ օկուպացրել էր Ադրբեջանի 7 շրջանները: Ռուսաստանը խնդիրը լուծելու բազմաթիվ տարբերակներ էր առաջարկում: Դրանց դեռ Հայաստանի նախորդ իշխանությունները այնքան էլ դրական չէին վերաբերվում՝ ցանկանալով պահել այն տարածքները, որոնց երբեք չեն հավակնել։
Արդեն հուսահատություն կար՝ քաղաքական ճանապարհով հարցը լուծել չէր հաջողվում: Այնպես որ, Ադրբեջանը վերադարձրել է իրեն պատկանող հողերը։
ՌԴ ԱԳ նախարարը շեշտել է՝ այժմ, երբ Հայաստանը և Ադրբեջանը Եվրամիության հետ փաստաթուղթ են ստորագրել՝ պատրաստակամություն հայտնելով խաղաղության պայմանագիր կնքել Ալմա-Աթայի հռչակագրի պայմաններով, Մոսկվան դժվարանում է իր հետագա քայլերի հետ կապված որոշումներ կայացնել:
Սերգեյ Լավրով - Ալման-Աթայի հռչակագրում ասվում է, որ սահմաններն անցնելու են Խորհրդային Միության վարչական սահմաններով, խոսքը նաև Հայկական և Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություննների մասին է: Վերջինիս կազմում էլ հենց ներառված էր Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար մարզը: Իրավիճակը բազմաշերտ է: Եվ այն փաստը, որ ՀԱՊԿ-ն այս դժվարին իրավիճակում խաղաղապահ գործողության տեղակայման ծրագիր նախապատրաստեց, շատ կարևոր ձեռքբերում էր։ Առաջարկը սեղանին է, և եթե մեր հայ դաշնակիցները, բարեկամները դեռ հետաքրքրված են դրանով, ապա առաքելությունը կարող է տեղակայվել բառացիորեն մեկ-երկու օրվա ընթացքում։
Սերգեյ Լավրովը նաև տեղեկացրել է, որ ՀԱՊԿ-ը Ղազախստանի նախաձեռնությամբ զարգացնում է իր խաղաղապահ ներուժը և լրացումներ կատարում խաղաղապահ ուժերի մասին համաձայնագրում: Նրա խոսքով՝ այդ փոփոխությունների արդյունքում ՀԱՊԿ-ը կկարողանա զորքեր տեղակայել արդեն առանց ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի համաձայնության և թույլտվության... Բավական կլինի ՀԱՊԿ անդամներից մեկի օրինական կառավարության խնդրանքը:
Ըստ ՌԴ ԱԳ նախարարի՝ խնդրահարույց է մնում արտաքին քաղաքականության ոլորտում անդամ երկրների դիրքորոշումների ներդաշնակեցման հարցը:
Սերգեյ Լավրով - ՀԱՊԿ երկրները ոչ միշտ և ոչ բոլոր հարցում են միաձայն քվեարկում, երբ կառույցի այս կամ այն անդամի հիմնարար շահերը շոշափող հարց է օրակարգ բերվում։ Ուստի ներկայումս առավել մեծ կարևորություն է ստանում արտաքին քաղաքական համակարգման անհրաժեշտությունը։
Ռուսաստանի գլխավոր դիվանագետը հավելել է՝ Հարավային Կովկասում կառուցողական մթնոլորտ ձևավորելու հարցում Ռուսաստանն առաջ է տանում «3+3» տարածաշրջանային ձևաչափը, որի անդամներն են Հայաստանը, Վրաստանը, Ադրբեջանը և նրանց երեք մեծ հարևանները՝ Ռուսաստանը, Իրանը և Թուրքիան: Լավրովի խոսքով՝ այդ ձևաչափով շփումները շարունակվելու են:
