ԱՌՈՂՋԱՊԱՀՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՊԱՐՓԱԿ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԸ
Չթողնել, որ դանակը հասնի ոսկորին, ժամանակին այցելել բժշկի, ստուգվել, կանխարգելել կամ վաղ փուլում հայտնաբերել հիվանդությունը: Առողջության պահպանումն այն գլխավոր նպատակն է, որ ընկած է առողջության համապարփակ ապահովագրության ներդրման հիմքում՝ զեկուցեց ոլորտի ղեկավարն ու կառավարական կաբինետին առաջարկեց հաստատել պատրաստի հայեցակարգը: Երկու տարվա աշխատանքից ու երկար քննարկումներից հետո որոշումը կա՝ գործադիրը գնում է համակարգային բարեփոխմանը:
Անահիտ Ավանեսյան (ՀՀ առողջապահության նախարար) - Համապարփակ ապահովագրական համակարգի ընդունումը պայմանավորված է նախևառաջ բժշկական օգնության և սպասարկման անհրաժեշտություն ունեցող յուրաքանչյուր քաղաքացու պատշաճ և ժամանակին ծառայությունների տրամադրման անհրաժեշտությամբ՝ անկախ վճարունակությունից, սեռից, տարիքից, բնակության վայրից:
Ապահովագրությունը կներդրվի փուլային տարբերակով: Այս տարին՝ 23 թվականը, կլինի նախապատրաստական, կվերանայվի, կամբողջացվի ծառայությունների փաթեթը, կհաստատվեն գները. ի դեպ՝ դրանք կլինեն ֆիքսված արժեքով, և կորոշվի պետության համաֆինանսավորման չափը: Երկրորդ փուլում՝ 24-ին արդեն, առաջին շահառուները կդառնան պետական պատվերից օգտվող բոլոր խմբերը:
Անահիտ Ավանեսյան - Նրանց տրամադրվող բոլոր ծառայությունները կլինեն նույնական, ինչը կնպաստի, որ մենք չունենանք խառը մասնատված համակարգ, որ մի խմբին հասնում է ծառայությունների մեկ փաթեթ, մեկ այլ խմբին՝ մեկ այլ փաթեթ: Եվ երբեմն խառնաշփոթ է առաջանում, թե, օրինակ, երկրորդ կարգի հաշմանդամ զինվորականը ինչպիսի ծառայություններից պետք է օգտվի:
2025-ին էլ համակարգում կընդգրկվեն թոշակառուները՝ Ավանեսյանի բնորոշմամբ՝ որպես պետության հոգածության տակ գտնվող կարևոր խումբ: Այս ամենին զուգահեռ կընթանա կամավոր ապահովագրումը, իսկ բոլորի համար այն պարտադիր կդառնա արդեն 2027-ից: Փուլային ներդրումն, ըստ նախարարի, արդյունավետ տարբերակ է, քանի որ պետությունը զուգահեռ նախաձեռնել է համակարգում ենթակառուցվածքների բարելավում: Կառավարության ծրագրով մինչև 26 թվականը կառուցվելու, վերակառուցվելու ու վերազինվելու է առնվազն 50 բժշկական կենտրոն: Ոլորտի ղեկավարի կանխատեսմամբ՝ այս թիվն ավելի մեծ է լինելու:
Անահիտ Ավանեսյան - Միայն 2023 թվականին մենք ունենք 13 ընթացիկ շինարարություն, ունենք 20 ամբուլատորիաների նախագծման աշխատանքներ և ունենք 7 նոր բժշկական հաստատությունների նախագծման աշխատանքներ: Սրանք միայն պետության կողմից ներդումներն են, կապիտալ ծախսերն են, բայց մենք ականատես ենք, որ մասնավոր հատվածը նույնպես ակտիվ ներդրումներ է իրականացնում, և այս տեմպը մեզ թույլ է տալու ունենալ համալրված, հագեցած բժշկական կենտրոններ, ամբուլատորիաներ ու պոլիկլինիկաներ:
Ծառայությունների հասանելիությունից բացի՝ ապահովվելու է նաև դրանց որակյալ լինելը՝ վստահեցրեց նախարարը: Նիստը վարող փոխվարչապետ Խաչատրյանն էլ նկատեց՝ պետք է այնպես անել, որ համակարգին կամավոր միանալ ցանկացողները շատ լինեն:
Տիգրան Խաչատրյան (ՀՀ փոխվարչապետ) - Որպես հետևանք, բայց շատ կարևոր հարց մենք նախատեսում ենք, որ այս բարեփոխումը պետք է ուղեկցվի Կառավարության կողմից գալիք տարիների ընթացքում ոլորտին հատկացվող ֆինանսավորման ավելացմամբ: Իհարկե, մենք հասկանում ենք, որ ներկա փուլում սա հայեցակարգը հաստատելու շրջանակն է, բայց նաև կողմնորոշում է այն տեսանկյունից, որ մենք մի քանի անգամ պետք է ավելացնենք ներկայումս առողջապահության նպատակով հատկացվող ֆինանսական ռեսուրսների ծավալը՝ այդպիսով ընդգծելով հանրային առողջության կարևորությունը:
1 ՄԼՐԴ 412 ՄԼՆ ԴՐԱՄ՝ 25 ՍՈՒԲՎԵՆՑԻՈՆ ԾՐԱԳՐԵՐԻ ԻՐԱԿԱՆԱՑՄԱՆԸ
Հաջորդ՝ տնտեսական փաթեթով՝ գործադիրը 1 միլիարդ 412 միլիոն դրամ հատկացրեց 7 մարզի 17 համայնքում 25 սուբվենցիոն ծրագրերին: Նախարար Սանոսյանի խոսքով՝ դրանք հիմնականում հաստատվել էին 21-22 թվականների, ու արդեն գրեթե ավարտված են:
Գնել Սանոսյան (ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար) - Այդ 25 ծրագրից 19-ը 2022 թվականի ծրագրեր են:
Սուբվենցիաներով Արագածոտնի, Գեղարքունիքի, Լոռու, Կոտայքի, Շիրակի, Սյունիքի և Տավուշի մարզերում նորոգվել են ջրագծեր, ոռոգման համակարգեր, ասֆալտապատվել են փողոցներ, կառուցվել են պուրակներ, խաղահրապարակներ, նորոգվել են նախակրթարաններ, անցկացվել է գիշերային լուսավորություն: Աշխատանքները թվարկեց փոխվարչապետը, նախարարն էլ առանձնացրեց Գյումրու ծրագիրը:
Գնել Սանոսյան - Իհարկե բոլոր ծրագրերն էլ կարևոր են, ուղղակի կցանկանայի առանձնացնել Գյումրուն տրամադրվելիք 447 միլիոն դրամը: Այս ծրագրով Գյումրիում գործող 50 ՀՈԱԿ-ների տանիքներին տեղադրել ենք արևային կայաններ, որոնք տարբեր հզորություն ունեն՝ 30-ից մինչև 50, և ընդհանուր հզորությունը մոտ 1,7 Մգվ է կազմում, ու կարծում ենք՝ սա բավական լավ ծրագիր է Գյումրու էներգախնայողության և կանաչ էներգիայի առումով:
ՀԱՍՏԱՏՎԵՑ ՏԵՔՍՏԻԼ ԱՐԴՅՈՒՆԱԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ԾՐԱԳԻՐԸ
Զեկուցվող վերջին հարցով էլ հաստատվեցին Տեքստիլ արդյունաբերության զարգացման ծրագիրն ու դրանից բխող՝ 23-26 թվականների գործողությունները: Քառամյա ժամկետում որպես թիրախ է ընտրվել աշխատանքի արտադրողականության խթանումը՝ շեշտեց փոխնախարար Գևորգյանը: Թվեր մեջբերեց՝ 2011-2020 թվականներին տեքստիլի արտահանումը աճել է 40 տոկոսով: 22-ին էլ արտահանման ծավալը հատել է 200 միլիոն դոլարը:
Ռաֆայել Գևորգյան (ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարի տեղակալ) - Այս ամենը մեզ թույլ է տալիս ենթադրել, որ կա բավականին բարձր ներուժ ոլորտի զարգացման համար։ Հագուստի արտադրությունը 2020-22 թվականներին ապահովել է 11 հազար 500 աշխատատեղ, որոնց 95 տոկոսը՝ կանանց ներգրավվածությամբ: 22 թվականին ոլորտում գործել է 265 ընկերություն, որոնց մեծ մասը եղել են փոքր ու միջին ձեռնարկություններ, իսկ ՊԵԿ-ի տվյալներով՝ 21 թվականին խոշոր հարկատուների ցանկում տեքստիլ ոլորտի 11 ընկերություն է ընդգրկված եղել:
Փոխնախարարի խոսքով՝ ծրագրով երեք առանցք է նախանշվել՝ մարդկային կապիտալի զարգացում, արտադրական կարողությունների զարգացում, օպտիմալացում և արտահանմանն ու վաճառքին միտված ծրագրեր։ Այս նպատակին կտրամադրվի 14 միլիարդ դրամ։ Էկոնոմիկայի նախարարությունում կարծում են՝ կկարողանան արտադրողականությունը բարձրացնել 1,8 անգամ և ապահովել մինչև 500 միլիոն դոլարի արտահանում:
ՄԱՐՏԻ 1-ԻՑ ՄԱՅԻՍԻ 12-Ը ԿՀԱՅՏԱՐԱՐՎԵՆ ՎԱՐԺԱԿԱՆ ՀԱՎԱՔՆԵՐ
Չզեկուցվող փաթեթով էլ որոշվեց՝ մարտի 1-ից մինչև մայիսի 12-ը կհայտարարվեն պահեստազորի առաջին խմբի առաջին և երկրորդ կարգերում հաշվառված շարքային, ենթասպայական և սպայական կազմերի պահեստազորայինների վարժական հավաքներ։ Մոտ 3300 քաղաքացի կմասնակցի, հիմնական մասը՝ շարքային և կրտսեր ենթասպայական կազմերից: Վարժական հավաքները կտևեն 25 օր: