Զինվորի կյանքն ու ժպիտը փրկելու համար բացառիկ վիրահատության շուրջ համախմբվել են երեք բուժկենտրոնի և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներից ժամանած բժիշկները: Կատարվել է բացառիկ վիրահատություն, որի նմանը Հայաստանում երբևէ չէր իրականացվել: Դիմային նյարդի բարդ վիրահատության արդյունքը գոհացնող է, զինվորը շուտով նորից կժպտա:
Ռոբերտ Անտոնյան - Մենք Ստեփանակերտում էինք, առաջինը Շուշիին են հարվածել, ու ես էդ ձայնից եմ արթնացել: Պատուհանից նայում եմ, ձախ կողմում՝ ծուխ, քաղաքի կենտրոնում՝ ծուխ ու միանգամից, բնականաբար, տագնապ:
Տագնապը մինչև հիմա էլ չի անցնում: Ընկերներ է կորցրել: Իր վերքերը կարեցին, բեկորային վնասվածքներից քրքրված նյարդերը հրաշքով իմպլանտավորվեցին, արդեն կարերն են հանում, սպիներն էլ կանցնեն, բայց հոգու վերքերն ինչպե՞ս է բուժելու, սպիները ո՞նց են անցնելու: Անցած տարի էր, Նոր տարուն այնպիսի քեֆ էին արել... ողջ համացանցը պայթել էր զինվորների ամանորյա տոնախմբության կադրերից: Այսօր արդեն այդ կադրերին նայելիս եկող Նոր տարվա մասին մտածել չի կարող:
Նառա Պարանյան (Ռոբերտի մայրը) - Նոր տարվա մասին որ խոսում ենք, ասում ա՝ Նոր տարին մենք էլի ուրախ ենք դիմավորելու, Գոռենց տանը ինչ ա լինելու, էլի անուններ ա տալիս...
Բժիշկը սանտիմետրով է փորձում հաշվել, թե մոտավոր ճշգրտությամբ քանի օրից կվերականգնվի Ռոբերտի դեմքի մկանների ֆունկցիոնալությունը: Վերջին անգամ Ջաբրայիլում թեժ մարտերի ժամանակ շրջափակումից մի կերպ դուրս պրծնելուց հետո բեկորային վնասվածք է ստացել, որն ուղիղ ականջից ներս է մտել ու կտրել դեմքի նյարդը, վնասել ականջը, աչքը, ժպտերես տղայից բառի ուղիղ ու փոխաբերական իմաստներով խլել ժպիտը:
Ռոբերտ Անտոնյան - Ուշքս չի գնացել, բայց ձայները լրիվ ուրիշ ձև էի լսում արդեն, չէի հասկանում՝ որտեղից ա մտել ասկոլկեն, կամ՝ վիրավո՞ր եմ, թե՞ հոգեկանս ա խանգարվել: Հետո, դե, արդեն ցուրտ էր, բուշլատ էինք հագնում, էս մասում տաքություն զգացի, արյունը էս կողմից լցվում էր, ոնց որ հարմար տաքություն լիներ էդ ցրտին:
Արդեն շտապօգնության մեքենայից ուզել է զանգել հորը, բայց մեխանիկորեն մոր հեռախոսահամարն է հավաքել:
Նառա Պարանյան - Զանգեց, ասեց՝ մա՛մ, գալիս եմ Երևան: Ես անմիջապես հարցրի՝ վիրավո՞ր ես, ասեց՝ հա: Էդ պահին մի վայրկյան երջանիկ էի, հետո մտածեցի՝ բա որ չկարողանա՞ն փրկել:
Տասնամյակների փորձ ունեցող բժիշկներն ասում են. իրենց պրակտիկայում առաջին անգամ են նման դեպքի հանդիպում. ականջից ներթափանցած բեկորի հետևանքով վնասվածք՝ գանգի ոսկրերի խոռոչներում: 20-ամյա զինվորի կյանքը, աչքը, լսողությունը, խոսելու, ուտելու կարողությունը պահպանելու և ժպիտը փրկելու համար համախմբվել են Հայաստանի տարբեր՝ «Արմենիա», «Մալայան» և «Էրեբունի» բուժկենտրոնների մասնագետները: Համակցված վիրահատությունն «Էրեբունիում» է կատարվել:
Ռոբերտի դիմային նյարդի ամբողջականությունը վերականգնելու համար մասնագետները ենթալեզվային նյարդի 30 տոկոսն են միացրել դիմայինին:
Լևոն Մխիթարյան («Էրեբունի» ԲԿ էնդոկրին վիրաբուժության ծառայության ղեկավար) - Կոպն էր կախվել, բերանի անկյունը, դեմքի ձախ կեսը ամբողջովին չէր շարժվում: Եթե չարվեր դա, ամբողջ կյանքում դեմքի պարեզ կառաջանար, որի արդյունքում աչքը չէր փակվում, չէր կարողանում ուտել:
Վիրահատական կարերը հեռացնելուց հետո բժիշկ Հովհաննիսյանը փորձում է ճշգրիտ ժամկետ ասել Ռոբերտին՝ քանի՞ օրից դեմքի երկու կեսերը համաչափ ֆունկցիոնալ կլինեն: Դեմքի նյարդն աճելու է օրը մեկ միլիմետր արագությամբ՝ բացատրում է նա, նշանակում է՝ Ռոբերտի դեմքի մկանները կվերականգնվեն մոտ 50 օրից:
Արմեն Հովհաննիսյան («Էրեբունի» ԲԿ պլաստիկ և միկրովիրաբուժական բաժանմունքի ղեկավար) - Նաև ժպիտի, հա, փաստորեն: Միանշանակ, դե, ժպիտը դեմքի ամենակարևոր ֆունկցիան է, որպեսզի երիտասարդը կարողանա իր էմոցիաները արտահայտել լիարժեք, գեղեցիկ:
20-ամյա զինվորի բարդ դեպքի մասին տեղեկացրել ու օգնության են հրավիրել նաև Նահանգներում հայտնի վիրաբույժ Ակիրա Իշիյամային:
Գայանե Սարգսյան («Արմենիա» ԲԿ քիթ-կոկորդ-ականջաբան) - Անտոնյան Ռոբերտը իմ հիվանդն էր, շտապ կարգով իրեն բերել էին հանրապետական հիվանդանոց: Գնահատելով իրավիճակը և հասկանալով, որ մեր պայմաններում որևէ օգնություն ցույց տալ՝ վերականգնելու համար էդ ծանր տրավման, հնարավորություն չկա, նաև ստանալով Արթուր Կիմիչի համաձայնությունը՝ հնարավոր եղավ Ակիյամայի հետ օնլայն կապվել: Խնդիրը ներկայացվեց իրեն, ինքը շատ բարի և մեծահոգի գտնվելով՝ անմիջապես արձագանքեց։
Արթուր Շուքուրյան («Էրեբունի» ԲԿ քիթ-կոկորդ-ականջ հիվանդությունների բաժանմունքի ղեկավար) - Շնորհիվ այն ծրագրի, որ գործում է «Էրեբունի» ԲԿ և Լոս Անջելեսի համալսարանի, մենք կարողացանք իրագործել այս բոլոր ծրագրերը:
Հայ ու օտարերկրացի մասնագետների համախմբվածությունը հաղթել է Ռոբերտի խնդիրներին:
Ակիրա Իշիյամա (օտովիրաբույժ, ԱՄՆ) - Այս վիրահատությունը թիմային հաջողված աշխատանք էր: Իմ ինստիտուտում սա նյարդի վերականգնման ամենատարածված մեթոդն է, բայց Հայաստանում սա կատարվեց առաջին անգամ, և ամեն ինչ անցավ հարթ, հետվիրահատական որևէ բարդություն չի արձանագրվել:
Մասնագետները վիրահատարան են մտել մեկը մյուսի հետևից: Մի վիրահատությունն ավարտվել, մյուսն է սկսվել: Ռոբերտն այս ամենը չի զգացել: Ամեն ինչ տեղի է ունեցել մեկ անզգայացմամբ, մեկ վիրահատարանում: Արթնացել է՝ արդեն լի հույսերով, որ ոչ միայն կյանքն է փրկվել, այլև կյանքի որակը կբարելավվի: Թե սրտի ինչ թրթիռով են Ռոբերտի հարազատները սպասել վիրահատության ավարտին, պատմելն ավելորդ է: Ժամեր տևած անորոշությունն ու լռությունը խախտել է վիրահատարանից դուրս եկած ամերիկացի բժշկը:
Երկու տարի առաջ այս տեսահոլովակում նկարահանվելիս Ռոբերտը հաջորդները 2021-ի հունվարին էր պլանավորում: Զորացրվելու ժամկետն էր: Ընտանիքն էլ որոշել էր տղայի տուն գալուց 100 օր առաջ տոնել զինվորի մոտալուտ վերադարձը:
Նառա Պարանյան - Էն էլ 104-րդ օրը պատերազմը սկսվեց:
Երաժշտությամբ տարված Ռոբերտի վերջին ձայնագրությունը Յութուբում 2 տարի առաջ է տեղադրվել՝ ճիշտ զորակոչվելուց առաջ: Պատերազմն անժամկետ հետաձգել է տեսահոլովակների, դերասան կամ գուցե սպորտային մեկնաբան դառնալու նրա ծրագրերը: Հենց քիչ կազդուրվի, առաջին հերթին կայցելի պայթյունի ժամանակ անմիջապես իր կողքին եղած ընկերոջ շիրմին:
Ռոբերտի մայրն էլ նպատակ ուներ, որ, ցավոք, էլ չի կարող իրականացնել: Մատաղ էր ուզում անել Մեխակավանի այն ծառի մոտ, որը որդու կյանքն էր փրկել:
