ՀԱՅ-ՀՈՒՆԳԱՐԱԿԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀՆԱՐԱՎՈՐ Է` ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՎԻ
Հայ սպա Գուրգեն Մարգարյանին կացնահարած Ռամիլ Սաֆարովին Բաքու արտահանձնած Հունգարիայի հետ Հայաստանի սառեցված հարաբերությունները վերականգնելու հարցում փոխարտգործնախարար Պարույր Հովհաննիսյանը զգուշավոր լավատեսություն է տեսնում: Ազգային ժողովի եվրոպական ինտեգրման ու ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստի ընթացքում Հովհաննիսյանը վերահաստատեց՝ Հայաստանը պատրաստ է համապատասխան լուծում տալ իրավիճակին, սակայն անհրաժեշտ են լրացուցիչ քայլեր:
Պարույր Հովհաննիսյան (ՀՀ արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ) - Անցած տարի էր՝ մենք տեսանք Հունգարիայի կողմից այդ քայլը, որի արդյունքում 5 գերիներ վերադարձվեցին Հայաստան, դրանից հետո տեսանք որոշ այլ քայլեր՝ Գուրգեն Մարգարյանի անվան դպրոցին օգնություն էր տրամադրվել, նույն ձևով տրամադրվել էին նաև քովիդի դեմ պատվաստանյութեր Հայաստանին՝ որպես օգնություն:
ՀՀ-ԵՄ ԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՋՆԱՀԵՐԹՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ
Անդրադառնալով Եվրոպական միության հետ Հայաստանի հարաբերություններին` փոխարտգործնախարարը նշեց՝ գործակցության օրակարգի առաջնային հարցերն են շարունակում մնալ քաղաքական երկխոսության ակտիվացումը, Հայաստանի և Արցախի դեմ սանձազերծված ագրեսիայի տարաբնույթ հետևանքների վերացումը, Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից ադրբեջանական զինված ուժերի դուրսբերումը, ոլորտային գործակցության խորացումը ԵՄ բոլոր կառույցների հետ: Մանրամասներ ներկայացրեց նաև Հայաստանի և ԵՄ-ի միջև վիզայի ռեժիմի ազատականացման գործընթացից:
Պարույր Հովհաննիսյան - Այս հարցը մնում է մեր օրակարգում, դա վերջին անգամ քննարկվել էր թե՛ համագործակցության կոմիտեի, թե՛ խորհրդի ընթացքում, վերջերս նաև իմ աշխատանքային հանդիպումների ընթացքում կար պատրաստակամություն առաջ քաշել այդ հարցը: Իհարկե իրավիճակը շարունակում է մնալ ոչ շատ դյուրին, բայց, իմ կարծիքով, այդ հարցում կարող ենք ունենալ որոշակի առաջընթաց գալիք տարվա ընթացքում:
2023 թվականի բյուջեի նախագծի մասին խոսելիս Հովհաննիսյանը հայտնեց՝ Եվրոպական միության հետ առևտուրը 2022 թվականի առաջին 8 ամսվա տվյալով, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ, աճել է 24.5%-ով:
ՀՀ ԱՌԵՎՏՐԱՇՐՋԱՆԱՌՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵԱՏՄ ԵՐԿՐՆԵՐԻ ՀԵՏ ԱՃԵԼ Է 74.1%-ՈՎ
Հանձնաժողովների նիստին ԵԱՏՄ շուկայի հետ կապված տվյալներ ներկայացրեց Էկոնոմիկայի նախարարը. 74.1%-ով էլ աճել է Հայաստանի առևտրաշրջանառությունը միության անդամ երկրների հետ, 2 անգամ էլ աճել է արտահանումը՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ:
Վահան Քերոբյանի խոսքով՝ այժմ աշխատանքներ են տարվում Ռուսաստանից բացի, նաև ԵԱՏՄ մյուս երկրների հետ առևտրաշրջանառությունը խթանելու ուղղությամբ:
Վահան Քերոբյան (ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար) - ԵԱՏՄ կառուցվածքում բոլոր երկրների հարաբերությունների մեծ մասը կառուցված է եղել Ռուսաստանի և, ոնց որ, Ռուսաստան և այլ երկիր հարաբերությունների է ընդհանուր առմամբ վերածվել: Մենք մեր առջև խնդիր ենք դրել ակտիվացնել հարաբերությունները ԵԱՏՄ անդամ մյուս երկրների հետ նույնպես և դարձնել ԵԱՏՄ-ն ավելի համաչափ իր կառուցվածքով և առևտրաշրջառանությամբ:
Քերոբյանը ԵԱՏՄ-ում Հայաստանի դերի բարձրացում է արձանագրում, նշում՝ մեր երկիրն անցյալ տարվանից ԵԱՏՄ բյուջե վճարած և ստացած մաքսատուրքերի առումով արդեն գտնվում է դոնորի կարգավիճակում:
Վահան Քերոբյան - Այսինքն՝ մենք ավելի շատ տալիս ենք, քան ստանում ենք: Նախորդ ԵԱՏՄ նիստի ընթացքում մեր վարչապետն էլ նշեց, որ կարիք կլինի մոտ ապագայում վերանայել ԵԱՏՄ բյուջեի բաշխումը:
Եվրասիական տնտեսական միությունում քննարկվում է ԵԱՏՄ-Իրան ազատ առևտրի համաձայնագրի երկարաձգումը, ինչը հնարավորություն կստեղծի նաև Հայաստանի և Իրանի միջև առևտրային միջավայրի բարելավման համար: Քերոբյանն այս ուղղությամբ թեև մեծ հեռանկար է տեսնում, սակայն խոսում է նաև խոչընդոտների մասին:
Վահան Քերոբյան - Առաջին հերթին պետք է նշել բանկային համակարգը, որովհետև այսօր բանկային համակարգով փոխանցումների դժվարությունները բավականին կաշկանդում են առևտուրը և ստիպում են, որպեսզի երկու երկրների բիզնեսմեններն այլընտրանքային վճարման եղանակներ փնտրեն` փոխանակ կենտրոնանալու հենց բուն բիզնեսի վրա:
Առևտրաշրջանառությունը կրկնակի է աճել Հայաստանի հյուսիսային հարևան Վրաստանի հետ, երկրները ձգտում են ցուցանիշը հասցնել մեկ միլիարդ դոլարի: Քերոբյանն այս համատեքստում անդրադառնում է կառավարության հայտարարած լաստանավային փոխադրման հնարավորությանը, նշում, թե ինչու մինչև օրս այն չի գործարկվել:
Վահան Քերոբյան - Քանի որ Փոթիի պորտի օպերատորը հոլանդական ընկերություն է, և իրենք խիստ հետևում են թե՛ եվրոպական, թե՛ ամերիկյան սանկցիաներին, իրենք, ըստ էության, մեր առջև ոչ մի պարտավորություն չեն ստանձնել, թե ինչ ժամանակում իրենք կպատասխանեն այս կամ այն բեռի թողնելու կամ չթողնելու որոշման վերաբերյալ:
Էկոնոմիկայի նախարարի խոսքով՝ խնդիրը բարդ է, բայց կառավարությունն անում է հնարավորը` փոխադրումներն առաջիկայում սկսելու համար:
Հեղինակ` Նորայր Շողիկյան
