Հնդկաստանը նոր հնարավորությունների երկիր է Հայաստանի համար: Անցնող շաբաթ Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանի գլխավորած պատվիրակությունը եռօրյա աշխատանքային այցով Հնդկաստանում էր:
Չնայած այցելության նպատակը «Ռայսինայի երկխոսություն» համաժողովին մասնակցելն էր, սակայն օրակարգը հագեցած էր նաև տնտեսական հարցերով: Պատվիրակության կազմում էին ինչպես «Էնթերփրայզ Արմենիա» հիմնադրամի ներկայացուցիչները, այնպես էլ հայկական շուրջ 3 տասնյակ ընկերությունների ներկայացուցիչներ:
Արարատ Միրզոյանը հանդիպեց Հնդկաստանի վարչապետ Նարենդրա Մոդիի և Արտաքին գործերի նախարար Սուբրամայնամ Ջայշանկարի հետ: Համաժողովի ընթացքում Արարատ Միրզոյանն անդրադարձավ Լեռնային Ղարաբաղի դեմ Ադրբեջանի ագրեսիային և հակամարտության գոտում տիրող իրավիճակին:
Արարատ Միրզոյան (ՀՀ արտաքին գործերի նախարար) - Որպես ՀՀ ԱԳ նախարար և պարզապես հայ՝ ցանկանում եմ հիշեցնել լսարանին երկու տարի առաջ մեր տարածաշրջանում՝ Լեռնային Ղարաբաղում, տեղի ունեցած պատերազմի մասին։ Խնդրեմ, կարո՞ղ եք ձեռք բարձրացնել՝ ձեզնից քանի՞սն են տեղյակ եղել դրա մասին, քանի՞սն են խոսել դրա մասին, քանի՞սն են պահանջել ՄԱԿ-ից գործել, կանխարգելել Լեռնային Ղարաբաղում հայերի նկատմամբ նոր էթնիկ զտումները:
ՀԱՅ-ՀՆԴԿԱԿԱՆ ԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ
Այցի շրջանակում պատվիրակության անդամները՝ թե՛ Նյու Դելիում, թե՛ Մումբայում, առնվազն 5 տարբեր հանդիպումեր ունեցան տնտեսական օրակարգով: Քննարկումների ընթացքում ներկայացվեց Հայաստանի ներդրումային դաշտը:
Ալինա Եղիազարյան («Էնթերփրայզ Արմենիա» հիմնադրամի ներդրումների խթանման և արտաքին կապերի վարչության պետ) - Պետական մարմինները կարող են, այո, համագործակցել միմյանց հետ, սակայն բիզնեսը բիզնեսի հետ պետք է ակտիվ շփումներ ունենա, որպեսզի կարողանա ներկայացնել իրենց հնարավորությունները Հայաստանում և կարողանան համագործակցություն ձեռք բերել, գործընկերային կապեր հաստատել:
Հնդիկ գործարարներին ևս հետաքրքրում է մեր երկրում ներդրումներ անելու հեռանկարը: Նշեցին՝ սա շատ լավ հնարավորություն է նաև Հնդկաստանի համար:
Սուբհաշ Գոյալ (Հնդկաստանի «Սթիք թրեվլ գրուպ» տուրիստական ընկերության հիմնադիր) - Մենք փնտրում ենք նոր ուղղություններ, մեծ ներուժ կա հատկապես ձեռնարկությունների ստեղծման առումով, տուրիզմի ոլորտում. մեծ ներդրումներ կարելի է անել հյուրանոցների և այլ ենթակառուցվածքների ստեղծման համար: Հայաստանը կարող է մեկնարկային կետ դառնալ հնդկական բիզնեսի համար, և ձեր երկրի միջոցով մեր ընկերությունները մուտք գործեն նաև Եվրոպա, Ռուսաստան ու Կենտրոնական Ասիա: Կարծում եմ` հարկային քաղաքականությունն էլ Հայաստանում լավն է: Առաջիկայում ես նախատեսում եմ այցելել:
Հայաստանյան բիզնեսը հանդիպումները արդյունավետ է համարում: Քարերի մշակմամբ զբաղվող ընկերության հիմնադիր Կարեն Գոմկցյանն ընդգծեց՝ կարևոր է, որ նման հանդիպումները շարունակական լինեն:
Կարեն Գոմկցյան (քարամշակում իրականացնող «Արմսթոն» ընկերության հիմնադիր-տնօրեն) - Մենք այստեղ գտանք որոշակի պարտնյորներ, իրենք պլանավորում են, որ մոտ ապագայում այցելեն Հայաստան, մնացած հետագա ընթացքը արդեն ցույց կտան քննարկումները, երբ որ իրանք այցելեն Հայաստան: Հնդկաստանը շատ հարուստ է քարերով, ու մենք, եթե մի փոքր էլ ճանապարհի հարցը լուծենք, այսինքն՝ լոգիստիկան մեզ մոտ շատ թանկ է նստում, եթե էդ թանկությունը մի փոքր կարողանանք էժանացնել, պարզ ասած, ինձ թվում է` բավական արդյունավետ համագործակցություն կստացվի:
Հնդկաստանում Հայաստանի դեսպան Յուրի Բաբախանյանի կարծիքով՝ աշխարհն ավանդական շուկաներից անցնում է դեպի նոր շուկաներ, և Հնդկաստանը, որպես հզոր տնտեսական ներուժ ունեցող երկիր, հետաքրքիր է բոլորի համար:
Յուրի Բաբախանյան (Հնդկաստանում ՀՀ դեսպան) - Սա առաջին և աննախադեպ մեծ մասնակցությունն էր հայկական բիզնեսի Հնդկաստանում, որոնք հանդիպեցին իրենց գործընկերների հետ: Հուսով եմ` ձեռք կբերեն լավ, փոխշահավետ համագործակցության պայմանագրեր, և դրանց հիման վրա արդեն մենք կաշխուժանանք այս շատ կարևոր երկրում նաև:
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարն այցելեց նաև Մումբայի նավահանգիստ, որն աշխարհում ամենամեծերից մեկն է: Պատվիրակությանը ներկայացվեցին նավահանգստի հնարավորությունները: Քննարկվեցին նաև Մումբայի նավահանգստից Հայաստան բեռնափոխադրումների իրականացման հնարավորություններն ու տեխնիկական մանրամասները։
Յուրի Բաբախանյան - Թերևս ամենամեծ նավահանգիստն է Հնդկաստանի, որը մեզ նաև ապագայում կապելու է վրացական նավահանգիստների միջոցով՝ Վրաստան-Հայաստան ապահովելու է կապը: Իսկ հետագայում հույս ունենք, երբ որ Հյուսիս-հարավ միջանցքը սկսի գործել, նաև Հնդկաստան-պարսկական Չաբահար նավահանգստի հետ, որի միջոցով մենք ավելի կարճ և ավելի հարմար ճանապարհով ապրանքներ կստանանք Հնդկաստանից և ոչ միայն Հնդկաստանից:
Մումբայում բացվեց Չեննայի` Հայաստանի պատվո հյուպատոսության ներքո գործող հայկական առևտրային գրասենյակը։
Շիվկումար Էաշվարան (Չեննայում Հայաստանի պատվավոր հյուպատոս) - Հայաստանը մեզ համար շատ գրավիչ է տուրիզմի տեսանկյունից, մենք խորհուրդ ենք տալիս բոլորին այցելել: Հայաստանը լուրջ դեր կարող է խաղալ Հնդկաստանի ֆիլմարտադրության ոլորտում, իսկ բոլորը գիտեն, որ այս ոլորտը մեր երկրում շատ զարգացած է: Իմ ընկերությունը, օրինակ, ներմուծում է Հնդկաստան հայկական տարբեր ապանքատեսակներ՝ ծխախոտից մինչև ալկոհոլ: Եվ եթե Հայաստանի հետ մեր կապերն ավելի ապրապնդվեն, զարգանան, ներմուծողներիս համար շատ ավելի հեշտ կլինի գործակցելը, մենք կսկսենք ավելի շատ ու բազմազան ապրանքներ բերել:
Հնդկաստանյան բիզնեսին հետաքրքրում է նաև Հայաստանի կրթական համակարգը: Այդ ուղղությամբ ևս հանդիպումների ընթացքում տարբեր քննարկումներ եղան:
Մոհան Ռաո (Հնդկաստանի արդյունաբերողների համադաշնության անդամ) - Մենք պատրաստվում ենք շուտով այցելել Հայաստան, մենք կգանք և կուսումնասիրենք ինչպես միջնակարգ, այնպես էլ բարձրագույն կրթության ոլորտը, շատ հետաքրքիր է բժշկական կրթությունը, բժշկական բուհերի ու ֆակուլտետների աշխատանքը:
Բժշկական կրթությունից բացի՝ հայկական կողմը նաև ներկայացրեց տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորոտում Հայաստանի կրթական ծրագրերը, «Թումո» ստեղծարար տեխնոլոգիաների կենտրոնի աշխատանքը:
Մարի Լու Փափազյան («Թումո» ստեղծարար տեխնոլոգիաների կենտրոնի գործադիր տնօրեն) - Ուղղակի շփումը, մարդկային շփումը, ճիշտ արտահայտվելը, քննարկումները շատ կարևոր են բիզնեսներու համար, և նաև, գիտեք` մարդը մարդու երբ հանդիպի ավելի հանգիստ, ավելի ինքնավստահ և ոչ թե իմեյլ ընե կամ նամակ ընե կամ հրամանններեն, շատ ավելի հանգիստ կարելի է տեսնել, թե ինչ ուղղությամբ:
Պետք է առավելագույնը քաղել Հնդկաստանի շուկայից թե՛ արտահանման առումով, թե՛ ներմուծման: Հնդկաստանում Հայաստանի դեսպանը նշեց՝ դա՛ է պատճառը, որ արտգործնախարարի մակարդակով է այս այցը կազմակերպվել, որպեսզի թե՛ քաղաքական, թե՛ տնտեսական հարցերը հնարավոր լինի քննարկել:
Այցն իր առաջին պտուղներն ու պայմանավորվածությունները տվեց հենց տեղում, արդեն հիմնական գործողության փուլը կլինի փոխադարձ այցելությունների ընթացքում:
Հեղինակ` Նիկոլայ Ավետիսյան