Այսօր տեղի է ունեցել ՀՀ Կառավարության հերթական նիստը, որը վարել է վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը:
Նախքան օրակարգի քննարկումը, Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձել է Հայաստանում աշխատատեղերի աճի դինամիկային, առաջին 6 ամսվա տվյալներով եկամտային հարկի հավաքագրման ցուցանիշների տարբերությանը:
Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյան - Մինչ օրակարգային հարցերին անդրադառնալը, ուզում եմ անդրադառնալ ևս մեկ թեմայի: Խոսքը Հայաստանում աշխատատեղերի աճի դինամիկայի մասին է: Մենք արդեն մի քանի ամիս շարունակում ենք արձանագրել, որ մեր երկրում աշխատատեղերի թիվն աճում է: Եվ ուրախությամբ պետք է արձանագրեմ, որ հունիսին նույնպես ունենք վճարվող գրանցված աշխատատեղերի բացարձակ ռեկորդ:
Պարոն Հովհաննիսյան, կխնդրեի ներկայացնել ամենաթարմ տվյալները:
Պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահ Էդվարդ Հովհաննիսյան - Շնորհակալություն: Այո, պարոն վարչապետ, վերջին ամիսներին աշխատատեղերի շարունակաբար աճի վարքագիծը պահպանվել է նաև հունիս ամսվա ընթացքում. գրանցված վարձատրվող աշխատատեղերի քանակը կազմել է շուրջ 643 հազար: Այս ցուցանիշը երբևէ նախադեպը չունեցող ցուցանիշ է, և համեմատության համար պետք է ընդգծել, որ այն 34 000-ով ավելի է 2020 թվականից, շուրջ 38 000-ով ավելի է 2019 թվականից և 80 000-ով ավելի է 2018 թվականից:
Հատկանշական է նաև, որ հունիս ամսվա ընթացքում նշված աշխատատեղերին վճարված ընդհանուր եկամուտը նույնպես աննախադեպ ցուցանիշ է գրանցել՝ կազմելով շուրջ 139 մլրդ դրամ: Որպեսզի պատկերացնենք այս ցուցանիշի տարբերությունը համեմատության մեջ՝ նշեմ, որ այն անցյալ տարվա՝ 2020թ. նկատմամբ ավելի է 19 մլրդ դրամով, 2019թ. նկատմամբ՝ 26 մլրդ դրամով, իսկ 2018թ. նկատմամբ՝ 40 միլիարդ դրամով:
Բարձր ցուցանիշ է գրանցվել նաև վճարվող եկամուտներից հաշվարկված և վճարված եկամտային հարկի մասով: Առաջին անգամ ամսական կտրվածքով եկամտային հարկի չափը հասել է շուրջ 30 մլրդ դրամի: Այս ցուցանիշը նույնպես էականորեն տարբերվում է անցյալ տարիների հունիս ամիսների համեմատելի ցուցանիշից:
Բարձր է ստացվել նաև ամսական կտրվածքով միջին աշխատավարձը՝ 216 հազար դրամ: Այս ցուցանիշը 2020-ին կազմել է 198 000, 2019-ին՝ 187 000 և 2018-ին՝ 177 000 դրամ: Իսկ հունիս ամսվա ընթացքում, ինչպես նշեցի, կազմել է 216 000 դրամ:
Առաջին անգամ ընդհանուր աշխատատեղերի ցուցանիշը նունպես ամենաբարձրն է գրանցվել, խոսքը վճարվող և չվճարվող աշխատատեղերի մասին է, այն կազմել է 695 000 դրամ: Այսքանը: Շնորհակալություն:
Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյան – Շնորհակալ եմ, պարոն Հովհաննիսյան:
Հարգելի գործընկերներ, ուզում եմ մեր ուշադրությունը հրավիրել առաջին 6 ամսվա տվյալով եկամտային հարկի հավաքագրման ցուցանիշների տարբերության վրա: Մենք այս տարվա առաջին 6 ամիսներին 28 մլրդ 500 մլն դրամով ավելի շատ եկամտային հարկ ենք հավաքագրել, քան 2018 թ.: Սա այն պարագայում, երբ եկամտային հարկի դրույքաչափն էականորեն իջեցրել ենք: Ուզում եմ ասել, որ սա այն կոնկրետ դեպքն է, որ կառավարության մտահղացումն իրականություն է դարձել: Որովհետև այն ժամանակ, երբ մենք եկամտահարկը համահարթ էինք դարձնում, ասում էինք, որ մեր նպատակային թիրախներից մեկը եկամտային հարկի հավաքագրման ավելի մեծ ծավալներ ունենալն է, և այդ նպատակը միջնաժամկետում իրագործված է:
Բայց նաև ուզում եմ անդրադառնալ մեկ ուրիշ խնդրի. մենք գիտենք, որ ցավոք, մեր կատարած մի շարք բարեփոխումներ չարաշահվում են: Գիտեք, որ ներդրեցինք միկրոբիզնեսի համակարգը, որի նպատակը փոքր ընկերություններին աջակցելն էր, որպեսզի նրանք ավելի հեշտությամբ դառնան ավելի խոշոր և ավելի հաջողակ: Հիշեցնեմ, որ նման կարգավիճակ ստանում են այն ընկերությունները, ովքեր ունեն տարեկան մինչև 24 մլն դրամ շրջանառություն: Բայց ի՞նչ երևույթ ենք տեսնում: Իմիջայլոց, նաև այդ սեգմենտի համար եկամտային հարկի տարբերակված ցուցանիշ ենք սահմանել՝ կրկին նպատակ ունենալով աջակցել փոքր բիզնեսին, որպեսզի նա խոշորանա: Այսինքն՝ ինչի՞ համար ենք աջակցում բիզնեսին, փոքր բիզնեսին, որպեսզի նա դառնա ավելի հաջողակ, ավելի մեծ եկամուտներ գեներացնի և ավելի մեծ հարկեր վճարի: Բայց մենք նման դեպքերում, ցավոք, ի՞նչ երևույթ ենք տեսնում: Տեսնում ենք, որ օրինակ տարեկան 100 մլն դրամի շրջանառություն ունեցող ընկերություններն այս օրենսդրական փոփոխություններից օգտվելու կամ ավելի ճիշտ չարաշահելու համար կիսվում են 4 մասի և դառնում են 4 հատ միկրոձեռնարկատիրական ընկերութուն, որը մեր բարեփոխման նպատակից անդին է:
Նախկինում էլ այս թեմայով խոսակցություն ունեցել ենք: Պետք է այս թեմային անպայման անդրադառնանք, որպեսզի թույլ չտանք հարկային չարաշահումներ: Մենք արդեն ունենք մշակված օրենքի նախագիծ և պետք է այդ ուղղությամբ գնանք առաջ: Որովհետև կրկին եմ ասում՝ մեր փոփոխութունների նպատակն այն չէ, որ խոշոր ձեռնարկութունները տրոհվեն և դառնան բազմաթիվ մանր ձեռնարկություններ՝ ինչ-որ մի չափի հարկ պակաս վճարելու համար: Մեր նպատակը հակառակն է, որ փոքր ձեռնարկություններին աջակցենք, որպեսզի նրանք խոշորանան և արդյունքում՝ ավելի շատ հարկ վճարեն:
Այնպես, որ եկեք պայմանավորվենք, որ մենք պիտի գործուն միջոցներ ձեռնարկենք՝ հարկային չարաշահումները թույլ չտալու համար: Իհարկե, պետք է քննարկումները լինեն ներառական, որպեսզի կարգավորումներն անելիս լինենք շատ թիրախային և նպատակները ճիշտ ձևակերպենք, նպատակներին հասնելու ուղիները ճիշտ պլանավորենք: Սա էլ երկրորդ թեման:
Փոխվարչապետի պաշտոնակատար Մհեր Գրիգորյան - Պարոն վարչապետ, ուզում եմ Ձեր ասած երկրորդ կետի հետ կապված՝ հարկային բարեփոխումների, մի բան էլ ավելացնել ու արձանագրենք, որ դա էլ է հայտնվել մեր օրակարգում, և պետք է ճշգրտումներ անել։
Բացի միկրոբիզնեսի տրոհումից, մենք մի այլ երևույթ էլ ենք արձանագրել, չնայած այն ժամանակ՝ բարեփոխումների ժամանակ այդ ռիսկը տեսել էինք, որ իրական աշխատատեղերը վիրտուալ կամ ձևական փոխարինվում են ինքնազբաղվածի կամ միկրոձեռնարկության ծառայություններով, որը նույնպես անթույլատրելի է։ Այսինքն՝ դա էլ մեր ցանկությունը չէր և դա նույնպես հարց է, որին անդրադառնալու ենք, և կարծում եմ ճշգրտումներ կանենք, որպեսզի նման չարաշահումներ չլինեն։
Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյան – Մենք, իհարկե, այդ թեմաներին պետք է անդրադառնանք։ Պետք է արձանագրենք, որ ունենք ոլորտներ, որոնք հարկային արտոնյալ դաշտում են գտնվում, և դա միշտ չէ, որ արդարացված է: Մենք պետք է հստակ տարբերակենք և զատորոշենք գերակա ուղղությունները ոչ գերակա ուղղություններից և այդտեղ որոշակի հարկային բարեփոխումներ իրականացնենք։ Որովհետև այն ամբիցիոզ ծրագիրը, որ ուզում ենք իրականացնել Հայաստանում բարեփոխումների և վերափոխումների համար, դրանք ֆինանսական լուրջ ներարկումներ են պահանջում։ Իհարկե, այդ առումով շատ կարևոր է մեր միջազգային գործընկերների աջակցությունը: Ուզում եմ ընդգծել Եվրամիության կայացրած որոշումը՝ Հայաստանին 2,6 մլրդ եվրոյի աջակցություն ցուցաբերելու վերաբերյալ: Բայց նաև ներքին աղբյուրներից պետք է կարողանանք արդար և հավասարակշռված ֆիսկալ քաղաքականություն վարել, որպեսզի պետությունն ի վիճակի լինի գեներացնել հարկային եկամուտների այն ծավալը, որը տրամաբանորեն, օրենսդրորեն և արդարության տեսակետից ընդունելի կլինի։ Այս ուղղությամբ, իհարկե, պետք է շարունակենք մեր աշխատանքը։