Առաջավորաց պահքը Հայ Առաքելական Սուրբ եկեղեցու առաջին պահքն է և հատուկ է միայն Հայ Եկեղեցուն: Այն 11 շաբաթապահքերից մեկն է, տևում է հինգ օր՝ երկուշաբթիից մինչև ուրբաթ, պահվում է Մեծ պահքից երեք շաբաթ առաջ:
Այս պահքը սահմանել է Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչը՝ Խոր վիրապից ելնելուց հետո: Ինչպես վկայում են եկեղեցական հայրերը, Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչը Տրդատ թագավորին մկրտելուց առաջ 65 օր շարունակ քարոզեց, խրատեց, սովորեցրեց, գոտեպնդեց` իմաստուն բժշկի պես ջանալով գտնել օգտակար դեղը, աղոթքով հայ ժողովրդին պատրաստեց Ավետարանի վեհ պատգամների համար, ապա սահմանեց հնգօրյա ծոմապահություն՝ ի հիշատակ Հայաստանի լուսավորության:
Թագավորներն ու նախարարները հինգ օր ծոմ պահելով՝ փրկվեցին իրենց տանջող ցավերից ու հիվանդություններից: Գրիգոր Լուսավորիչը հաստատեց այն՝ ի հիշատակ վերոհիշյալ փրկչական ծոմապահության և պատվիրեց ամեն տարի շարունակել նույնությամբ: Եվ քանի որ այս պահքը առաջինը եղավ Հայաստանում, ուստի կոչվեց «Առաջավորաց պահք» և համարվեց Հայոց առաջին ազգային պահքը:
Այս պահքի հինգերորդ՝ ուրբաթ օրը, պահոց օր լինելով հանդերձ, Հովնան մարգարեի հիշատակության օրն է՝ իբրև ապաշխարության և ծոմապահության օրինակ: Իսկ հաջորդ՝ շաբաթ օրը, տոնում ենք Սուրբ Սարգիս զորավարի, նրա որդի Մարտիրոսի և 14 զինվորների տոնը: Այստեղից էլ թյուրիմացաբար առաջացել է Առաջավորաց պահքի՝ Սուրբ Սարգսի պահք անվանումը: