Եգիպտոսի նախագահի այցը Հայաստան պատմական էր: Նախագահի մակարդակով սա փաստացի առաջին այցն էր: Աբդել Ֆաթթահ Ալ-Սիսիի հետ հանդիպմանը վարչապետ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Եգիպտոսը Հայաստանի համար վստահելի գործընկեր է միջազգային ասպարեզում, նաև իսլամական աշխարհի հետ մեր հարաբերություններում: Փորձագետներն այս այցը շատ կարևոր են համարում և նշում, որ սա ադրբեջանական քարոզչությանը հակազդելու լուրջ հնարավորություն է:
Արաքս Փաշայան (արաբագետ) - Մեզ համար իսկապես պատմական այց է:
Հայկ Քոչարյան (արաբագետ) - Սա, փաստացի, Եգիպտոսի նախագահի մակարդակով առաջին այցն էր Հայաստան:
Եգիպտոսի նախագահ Աբդել Ֆաթթահ Ալ-Սիսիի այցի մասին փորձագիտական դիտարկումներն ու պաշտոնական գնահատականները մեկն են.
Նիկոլ Փաշինյան (ՀՀ վարչապետ) - Դուք Եգիպտոսի Արաբական Հանրապետության առաջին ղեկավարն եք, որ այցելում է Հայաստանի Հանրապետություն, Ձեզ հյուրընկալելը մեծ պատիվ է:
Այցը պաշտոնական էր, հանդիպումները` նեղ և ընդլայնված կազմով: Երկկողմ հարաբերությունների զարգացման հեռանկարներից մինչև Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի ապօրինի շրջափակում. վարչապետը Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված հումանիտար ճգնաժամի հաղթահարման ուղղությամբ իրականացվող քայլերն է ներկայացրել Եգիպտոսի նախագահին:
Նիկոլ Փաշինյան - Եգիպտոսը մեզ համար վստահելի գործընկեր է միջազգային ասպարեզում, և թույլ տվեք համոզմունք հայտնել, որ մեր վստահությունն էլ ավելի կխորանա Ձեր այս պատմական այցի արդյունքներով: Նաև մեր այս հարաբերությունների ջերմությունը, կարծում եմ, ի ցույց է դնում մեր առանձնահատուկ հարաբերությունները Հայաստանի և արաբական աշխարհի հարաբերությունների համատեքստում: Եգիպտոսը մեզ համար վստահելի գործընկեր է նաև իսլամական աշխարհի հետ մեր հարաբերություններում և խոսակցության մեջ:
Մեր այս հարաբերությունները, մեր այս ջերմությունն ի ցույց է դնում նաև իսլամական աշխարհի և քաղաքակրթության նկատմամբ մեր վերաբերմունքը, մեր հարգանքը: Հատկապես այս շեշտադրումը ու հատկապես այս ժամանակաշրջանում չափազանց կարևոր է՝ ընդգծում է Արաքս Փաշայանը: Այն հնարավորություն է հակազդել Ադրբեջանի քարոզչությանը:
Արաքս Փաշայան - Բավական հավասարակշռված է Եգիպտոսի մոտեցումը` չնայած Ադրբեջանը փորձում է իսլամական համերաշխության գաղափարը շահարկել:
Այս տեսանկյունից Հայաստանը կարիք ունի ավելացնել բարեկամների թիվն արաբական երկրների շարքում:
Եգիպտոսի նախագահն իր խոսքում ընդգծում է՝ երկու երկրների ղեկավարների միջև կա վստահություն:
Աբդել Ֆաթթահ Ալ-Սիսի (Եգիպտոսի նախագահ) - Դա հնարավորություն է տալիս ավելի հեռանկարային զարգացում ապահովել բոլոր ոլորտներում: Կան բազմաոլորտ գործակցության հնարավորություններ տնտեսական, փոխադարձ ներդրումների, զբոսաշրջության, բարձր տեխնոլոգիաներ, կապի, վերականգնվող էներգետիկայի ոլորտներում:
Փորձագետները հնարավոր զարգացման ոլորտներն են առանձնացնում:
Ռազմատեխնիկական, անվտանգային, կրթության, գիտության ոլորտում չօգտագործված մեծ ներուժ կա, իսկ արդեն իսկ առկա հարաբերությունների մասին խնամքով հոգ տանել է պետք. փորձագիտական գնահատականն է: Այս առումով առանցքային դերակատարում ունի Հայաստան-Եգիպտոս միջկառավարական գործակցության հանձնաժողովը, որի հերթական նիստը, ինչպես պայմանավորվել են երկու երկրի ղեկավարները, տեղի կունենա այս տարի:
Հայկ Քոչարյանը շեշտում է՝ այս այցը սպասված էր, դեռ 2020-ին պետք է լիներ, եթե չլիներ պատերազմը:
Հայկ Քոչարյան - Մինչ պատերազմը տեղի ունեցավ մեծ պատվիրակության այց Եգիպտոս, պլանավորված էր նոր լիցք հաղորդել հայ-արաբական հարաբերություններին:
Պլանավորվել էր, որ այց լինելու էր, բայց տվյալ ժամանակ միայն Հայաստան: Իսկ Հայաստանի և Եգիպտոսի հարաբերություններն ունեն ավանդական բարեկամական բնույթ, և այդ հարցում իր ներդրումն ունի նաև Եգիպտոսի փոքրաթիվ հայկական համայնքը:
Ներկայումս Եգիպտոսում բնակվում է շուրջ հինգ հազար հայ: Գործում են եկեղեցիներ, դպրոցներ, մշակութային, մարզական ակումբներ, լույս են տեսնում թերթեր և ամսագրեր:
Արաքս Փաշայան - Եգիպտոսի առաջին վարչապետը եղել է ծագումով հայ Նուբար փաշան, նաև արտգործնախարարը:
Նախագահ Ալ-Սիսիի տարածաշրջանային այցը ակտիվ լուսաբանվել է նաև եգիպտական մամուլի կողմից: Եգիպտոսի արտգործնախարարի նախկին օգնական Հուսեյն Հարիդիի կարծիքով` Եգիպտոսի նախագահի այցը տարածաշրջան ռազմավարական բնույթ է կրում, և դա ուղերձ է` առ այն, որ տարածաշրջանում Եգիպտոսը ներկա է։ Եգիպտոսի խորհրդարանի պատգամավոր Ամր Աքաշան էլ վստահություն է հայտնել, որ Ալ-Սիսիի այցը Հայաստան կխթանի երկու բարեկամ երկրների հարաբերությունները ներդրումների և առևտրի ոլորտում:
Հեղինակ` Իրինա Մկրտչյան
